İşverenlerin, her yıl başında çalışanlara sormak zorunda olduğu ‘fazla mesai onayı’ yasadan çıkarıldı. Fiili durumda çalışanlara zorla dayatılan fazla mesaide, işveren keyfiliği yasalaşmış oldu.

Çalışma yaşamında ‘fazla mesai’ şartlarını düzenleyen ve sınırlamalar getiren “İş Kanununa İlişkin Fazla Çalışma ve Fazla Sürelerle Çalışma Yönetmeliği” 25 Ağustos 2017 ‘de Resmi Gazete’de yayımlanan yönetmelikle değiştirildi. Çalışanların haftalık 45 saatlik çalışma süresinin üzerine çalıştırılabilmesi için işveren her yıl yazılı onay almak zorunda idi. Yönetmelikle birlikte, işverenlerin, çalışanlar işe girerken bir kez yazılı onay almaları yeterli olacak.

İşveren keyfiyeti yasalaşıyor, zorunlu mesai haklı fesih olmaktan çıkıyor
Mühendislerin, mimarların, plancıların da dahil olduğu birçok işyerinde çalışanlar, yasal olmamasına rağmen “fazla mesai onayı” vermediği halde fazla mesaiye zorlanıyor ve çalıştırılıyordu. Ancak bu durumda tek taraflı olarak iş akdini feshedebiliyor (haklı fesih) ve tazminatını alabiliyordu. Yönetmelikle birlikte işverenin keyfi mesai dayatması, yasallaştığı için haklı fesih nedeni olmaktan da çıkacak.

Mühendislerin %47’si mesai yapıyor
Çalışma yaşamında mevcut yönetmelikle dahi mühendislerin, mimarların, plancıların birçoğu fazla mesai dayatmasına maruz kalıyordu. Politeknik Mühendis Mimar Şehir Plancıları Profil Anketi – 2017 sonuçlarına göre özel sektörde haftalık 45 saatin üzerinde çalışan mühendis, mimar, şehir plancıları oranının %47 olduğu ortaya çıkmıştı.

Yönetmelikte bir de mizah var
Patrona keyfi mesai tanımı oluşturan yönetmelik çalışanlara da “Fazla çalışma veya fazla sürelerle çalışma yapmak istemeyen işçi verdiği onayı otuz gün önceden işverene yazılı olarak bildirimde bulunmak kaydıyla geri alabilir.” ‘hakkı’ tanıyor. ‘Fazla mesai’nin yasada izne tabi olduğu esnada dahi işverenlerin fiilen uyguladığı düşünüldüğünde ve mevcut çalışma koşulları göz önüne getirilidiğinde bu ‘hakkın’ kullanılması pek de kolay durmuyor. Çalışanlar için örgütlülük ihtiyacı her çıkan yasayla daha elzem hale geliyor.

politeknik.org.tr