Geçtiğimiz sene Bakanlar Kurulu kararıyla çeşitli üniversitelerde bulunan mesleki ve teknik eğitim fakültelerinin kapatılarak teknoloji fakültelerinin kurulmasının önü açılmıştı. Fakültelerde mühendislik bölümlerinin açılacağı bilgisiyle de konu TMMOB ve bağlı Odaların gündemine girmişti.
Konu bütünlüklü olarak ele alındığında hem mühendislik fakültelerinden mezun olacak genç mühendisler hem de teknoloji fakültelerinden mezun olacaklar açısından ucuz işgücü adayı olma anlamına gelecek bu uygulamaya karşı koyuşlar gecikmedi. TMMOB yedi ayrı dava açtı.
Hiçbir alt yapı değişikliği ve hazırlığı olmadan teknoloji fakültelerinde mühendislik eğitimi verilmesi planlanırken, yetersiz akademik kadro ve teknik alt yapı ile açılan üniversitelerden mezun olacaklarla birlikte; gelecekte insanca çalışma koşullarından yoksun ve işsiz olacak mühendis kitlesi farklı bir boyut ile genişletiliyor.
Tüm bu gerekçelerle birlikte Bakanlar Kurulu kararının yasal dayanakları da bulunmuyor.
Teknoloji fakültelerinde hangi mühendislik bölümlerinin yer aldığı ilk olarak üniversite tercih klavuzunda açıklanırken, TMMOB’nin konuyla ilgili tüm bilgi edinme girişimleri sonuçsuz kalmıştı.
TMMOB üniversite tercih klavuzuna da dava açtı!
Son olarak üniversite tercih klavuzunda teknoloji fakülteleri altında eğitim verecek mühendislik bölümlerinin bulunması sebebiyle TMMOB bir dava daha açtı.
TMMOB’nin son dava ile ilgili basın duyurusu şu şekilde:
YÖK ve ÖYSM, öğrencileri mağdur etmeye devam etmektedir. Tercih kılavuzunda basına yansıyan hatalar yanında mühendislik fakültelerini tercih edecek öğrenciler de kendi aralarında eşitsiz bir uygulamaya maruz bırakılmışlardır. Fen bölümlerinden mezun olan öğrenciler mühendislik bölümü tercihinde dezavantajlı duruma düşürülmüştür.
2010 üniversite sınavları tercih kılavuzunda yapılan hatalar nedeniyle öğrenciler mağdur edilirken, Yükseköğretim Kurulu (YÖK), ilgili kurum ve kuruluşların görüşlerini dikkate almaksızın, herhangi bir altyapı hazırlamadan ve açıklama dahi yapmadan kılavuza koydurduğu teknoloji fakülteleriyle de yeni bir karmaşa alanı yaratmıştır.
Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB), mühendislik bölümlerini tercih edecek öğrencilerin daha sonra mağdur olmalarını engellemek için tercih kılavuzundaki teknoloji fakültelerine ilişkin duyuruların yer aldığı bölümlerin iptali ve yürütmesinin durdurulması istemiyle Danıştay‘a başvurmuştur.
TMMOB, Afyon Kocatepe, Fırat, Gazi, Karabük, Marmara, Sakarya ve Süleyman Demirel üniversitelerinde mesleki ve teknik eğitim fakültelerinin ismi değiştirilerek kurulan teknoloji fakültelerinde oluşturulan mühendislik bölümlerine öğrenci alımına ilişkin duyurulara, bu bölümlerin açılmasını sağlayan YÖK Yürütme Kurulu kararına ve tüm bu işlemlerin dayanağı olan Bakanlar Kurulu kararına karşı ayrı ayrı 7 dava açmıştır.
13 Kasım 2009 tarihli Resmi Gazete‘de yayımlanan Bakanlar Kurulu kararıyla, çeşitli üniversitelerde kurulu bulunan mesleki ve teknik eğitim fakülteleri kapatılarak, yerlerine “Teknoloji Fakültesi” adı altında yeni fakülteler kurulmuş, ancak kararda hangi bölümlerin kurulacağına dair herhangi bir bilgiye yer verilmemiştir. Bu bölümlerin hangileri olduğunu tercih kılavuzu ile öğrenmiş bulunmaktayız.
Bakanlar Kurulu Kararı‘nın uygulanmasıyla ilgili esasları belirlemeye yetkili olan Yükseköğretim Kurulu tarafından, bugüne kadar uygulamayla ilgili herhangi bir genel düzenleyici işlem yayımlanmadığı gibi, bir açıklama dahi yapılmamıştır. Dolayısıyla mesleki ve teknik eğitim fakülteleri kapatılarak yerlerine kurulan teknoloji fakültelerinin hangi alanda ne gibi bir eğitim verecekleri bilinmemektedir. Tüm uygulama YÖK ve ilgili üniversiteler eliyle adeta gizli bir şekilde yürütülmektedir.
2010 ÖSYS Tercih Kılavuzu incelendiğinde 7 üniversitenin teknoloji fakülteleri mühendislik bölümlerine iki ayrı türde kontenjanla öğrenci alınacağının duyurulduğu; mesleki ve teknik ortaöğretim kurumlarından (MTOK) mezun olanların Yükseköğretime Geçiş Sınavı (YGS)-1 puanı üzerinden, diğer ortaöğretim kurumlarından mezun olanların ise lisans yerleştirme sınavı (LYS) sonuçlarıyla matematik-fen (MF)-4 puan türü üzerinden ağırlıklı ortalama başarı puanlarının (AOBP) 0.15 katsayısı ile çarpılarak tercih sistemine dahil olacakları anlaşılmaktadır. Genel liselerin “fen, fen bilimleri, klasik fen, matematik ve tabii bilimler alanları” dışından mezun olanların ise teknoloji fakültelerindeki mühendislik bölümlerini tercih etmeleri durumunda AOBP‘lerinin 0.12 katsayısı ile çarpılacağı görülmektedir. Kılavuzda, “Teknoloji Fakültesi lisans programlarına MTOK kontenjanından yerleşen adaylara bir yıllık intibak programı uygulanır. İntibak programından muaf olmak için matematik ve fen derslerinden muafiyet sınavında başarılı olmak gerekmektedir. İntibak programında başarılı olan öğrenciler birinci sınıfa devam ederler. İntibak programı süresi, öğrenim süresi sütununda gösterilen yıllara dahil değildir” bilgisi yer almaktadır.
Kılavuzdaki tüm koşullar, yasalara aykırılığın yanında evrensel bir meslek olan mühendislik için ülkeden ülkeye değişemeyecek kriterleri göz ardı etmiştir. YÖK‘ün mühendisliği yalnızca pratisyenliğe indirgeyen, “mühendislik” kimliğinde belirleyici olan bilgi, formasyon, mühendislik etiği ve tasarım unsurlarını dışlayan bir yaklaşıma sahip olduğu anlaşılmaktadır.
3458 sayılı Mühendislik ve Mimarlık Hakkında Yasa‘da “mühendislik veya mimarlık tahsilini gösteren Türk yüksek mekteplerinden verilen diplomalar” tanımlamasıyla mühendis unvanı verilebileceği belirtilmişken, teknoloji fakültesine dönüştürülen mesleki ve teknik eğitim fakültelerinde ‘mühendislik tahsili‘ gösterilmemesi nedeniyle, bu fakültelerden mezun olacakların ‘mühendis‘ unvanı taşımaları da söz konusu olamayacaktır.
Yapılan uygulama ile aynı üniversitede iki ayrı fakültede iki ayrı puan türü uygulanarak eşitlik ilkesi zedelenmektedir. Öğrencilerin bu durumda hangi kriterlere göre tercih yapacakları da belirsizdir.
Mühendislik fakülteleri ile teknoloji fakültelerinde farklı nitelikte öğretim yapılmak suretiyle aynı hak ve yetkilere sahip olacak şekilde mühendis unvanlı öğrenciler yetiştirilecek olması, Yükseköğretim Yasası‘ndaki “Yükseköğretim kurumlarının özellikleri, eğitim-öğretim dalları ile amaçları gözetilerek eğitim-öğretimde birlik ilkesi sağlanır” hükmüne de aykırıdır.
Aynı üniversite bünyesinde iki farklı fakültede aynı adlı bölümlerin kurulması ve hiçbir yasal düzenleme yapılmaksızın teknik öğretmen yetiştiren fakültelerin kapatılmasıyla, mühendislik eğitimi açısından “üretim-insangücü-eğitim” unsurları arasındaki denge gözetilmemiş ve bütün bunları kapsayacak şekilde, herhangi bir planlamaya dayalı olarak karar verilmemiştir. Uygulama, nitelikli ara insan gücünü ortadan kaldırdığından yasayla getirilen amaç ve ilkelere de açıkça aykırılık taşımaktadır.
TMMOB olarak, iki kez düzeltme yayınlanan, özellikle mühendislik bölümlerini tercih edecek öğrencileri mağdur eden tercih kılavuzunun yenilenmesini, öğrencilere ek süre tanınmasını, yayınlanacak yeni tercih kılavuzunda da teknoloji fakülteleriyle yaratılan karmaşaya son verilmesini talep ediyoruz.
YÖK‘ü ve ÖSYM‘yi öğrencileri mağdur etmemeleri konusunda uyarıyoruz.
Mehmet Soğancı
TMMOB Yönetim Kurulu Başkanı
politeknik.org.tr