Maraş depremleri on ili etkiledi. Çok büyük bir alanda çok büyük bir yıkım meydana geldi. Bu yıkımı doğrudan yaşayanlar, yıkımın yol açtığı felakete karşı emeklerini seferber edenler, Türkiye’nin her bir tarafında kalbi, depremden etkilenen bölge halkları için atanlar, AFAD’ın sorumlusu olduğu arama kurtarma çalışmalarının önce yokluğunun, çok sonra yetersizliğinin acısını yaşadı, tanığı oldu, izledi.
AFAD, daha önce iki bakanlık ve başbakanlık koordinasyonu altında örgütlenmiş bir yapıdayken 2009 yılında bu isimle kuruluyor. 2018 yılında İçişleri Bakanlığı’na bağlanıyor.
AFAD’ın uzun adı Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı. Afet yönetimi ve acil durum yönetiminden sorumlu kurum. Afet yönetimine, acil durumlar oluşmadan, acil durumların oluşmasını önleyecek eylem planlarının ve uygulamalarının bütünü diyebiliriz.
Deprem konusundan gidersek, afet yönetimi depremler olmadan önce kentleri deprem güvenli hale getirmek için yapılan çalışmalar demektir. Yani depremden önce halkın yaşam hakkının korunması, can güvenliğinin sağlanması için yapılacak çalışmalar afet yönetiminin kendisidir.
Afet yönetimi yapmayanlar acil durumlara hazır olmaz/olamaz, arama kurtarma çalışması yapamaz, organize olamaz, seferber edemez, can kurtaramaz, yara saramaz.
2023 yılında AFAD’ın bütçesini %32 azaltanlar, AFAD’ın Afetlere Müdahale Genel Müdürlüğü’ne ilahiyat mezunu atayanlar, AFAD’ın kadrolarını yandaş atamasıyla dolduranlar, depremlere hazırlanmaz.
AFAD Afetlere Müdahale Genel Müdürü İsmail Palakoğlu, ilahiyat fakültesi mezunu
Yer bilimleri ile depremler bilinir, depremler sürpriz değildir
Depremler sürpriz değildir. Yer bilimleri alanında yapılan çalışmalarla deprem bölgeleri, fay hatları bilinir. Türkiye bir deprem ülkesidir. Üstüne kurulu olduğu toprakların altında deprem oluşturan fay hatları vardır. Ülkelerin deprem tehlike haritaları vardır. Türkiye’nin de deprem tehlike haritası vardır. AFAD 2018 yılında bu haritayı güncellemiştir. Türkiye’de hangi bölgede, kaç büyüklüğünde deprem olacağı, depremden hangi illerin etkileneceği bilinir. İktidarlar bilir, ülkeyi 20 yıldır yönetenler ve yönetenlerin AFAD’ı bilir.
Deprem afet değildir. Afet yönetimi yapmayanlar afetin kendisidir, afetten sorumludur. Afet yönetimi yapmayanlar olası/beklenen depremlerin sonuçlarını bilerek halkı ölüme terk edenlerdir, halkın yaşam hakkını yok sayanlardır. Halkın yaşam hakkını yok sayan iktidarlar, iktidarın AFAD’ı; planlamasını deprem tehlikesine göre yapmadıkları kentlerde, dayanıklılığını, güvenliğini deprem tehlikesine göre yapmadıkları binaların yıkılacağını bilir. O binalarda yaşayan halkın enkazlar altında kalacağını bilerek önlem almazlar, afet yönetimi yapmazlar. Afet yönetimi yapmayanlar, enkazlardan halkı çıkarmaz, çıkaramaz. Sağlık hizmeti sunmaz, sunamaz. Barınma alanları yaratmaz, yaratamaz, halkını beslemez, besleyemez…
İktidarlar, iktidarın AFAD’ı tüm bu yapmadıklarıyla var eder kendini. Halkın emeklerini sömürerek iktidarda kalırlar. Sömürürler çünkü halkın emeği, var ettikleri, halkın ödediği deprem vergileri afet yönetimi için yani kentlerin deprem güvenli hale gelmesi için, yapıların yıkılmaması için kullanılmaz, afet yönetimine bütçe ayrılmaz.
AFAD planları, programları kağıt üstünde
AFAD, web sitesinin hakkında bölümünde, güvenlik yaklaşımını kriz yönetiminden risk yönetimine değiştirdiğini ifade etmektedir. ‘Bütünleşik Afet Yönetim Sistemi’ denilen bu modelin önce önleyici faaliyetlere odaklandığını anlatır. AFAD’ın bu anlatısı çalışmalarında, uygulamalarında yoktur. AFAD’ın planları, programları kağıt üstündedir, bir prosedürden ibarettir.
AFAD Başkanı Yunus Sezer
AFAD’ın il afet risk azaltma planı (İRAP) vardır. İllerin deprem risklerini azaltmak için yapılması gereken çalışmalar İRAP başlığında toplanmıştır. 99 Marmara Depremi’nin ardından geçen 24 yılda deprem risklerini azaltacak çalışmalar yapılmamış, yeni İRAP başlığıyla web sitesinde, kağıt üstünde kalmıştır.
AFAD’ın 65 sayfalık Türkiye Afet Müdahale Programı (TAMP) vardır. Programa göre Başkanlık AFAD Merkezi, 9 bakanlık, Kızılay, valilikler, illerin AFAD merkezleri, acil durum çalışma grupları, lojistik ve bakım servisleri, bilgi ve planlama servisleri, iyileştirme çalışma grupları ve daha pek çok birim ulusal ve yerel ölçekte acil durumlara kağıt üstünde hazır ve nazırdır.
AFAD havalı, janjanlı, helikopterli tatbikatlar da yapar. Maraş depreminin tatbikatı 2019 yılında yapılmıştır. Tatbikatı İçişleri Bakanı Süleyman Soylu yönetmiştir. Tatbikatın senaryosunda depremden etkilenecek iller ve acil duruma yardımcı olacak iller bile isabetli değildir. Deprem risklerini azaltmayan AFAD’ın tatbikatlarının bir yararı olmaz, olamaz.
Yaşadığımız kentler deprem tehlikesine göre planlanabilir. Yaşadığımız kentlerdeki yapılar, binalar, altyapı bilim ve teknik ile depreme dayanıklı olabilir. Güvenli planlanan kentleri, güvenli/sağlam yapıları depremler yıkamaz.
İktidarlar, 20 yıl boyunca ülkeyi yöneten iktidar, iktidarın AFAD’ı Türkiye halklarını ölüme terk etmiştir.
Politeknik