Mimarlar Amerika’da son birkaç yıldır artan yoğunlukla farklı şirketlerde sendikalaşma mücadelesi veriyor. New York’ta bulunan Bernheimer Mimarlık’ta sendikalı mimarlar Toplu İş Sözleşmesi hakkı kazanarak bir ilki başardı.
Bernheimer Mimarlık’ta 2022 yılının Eylül ayında sendikalaşan mimarların, bir yılı aşkın bir süre boyunca iş yerinde kolektif bir biçimde devam eden görüşmeler soruncunda büyük kazanımlarla şekillendirdikleri Toplu İş Sözleşmesi (TİS/CBA-Collective Bargaining Agreement), 25 Temmuz 2024’te onaylandı.
TİS’deki maddeler henüz ayrıntılı bir şekilde ilan edilmedi. Sendikal çalışmayı organize eden Mimarlık İşçileri Birliği’nin (AWU-Architectural Workers United) sosyal medya hesaplarından yapılan paylaşımlarda ve şirkette TİS görüşmelerine katılan mimarların basına verdiği demeçlerde TİS’te 36 saat haftalık çalışma, hibrit ve/veya uzaktan çalışma imkanı, çalışma saatlerinin planlanabilmesi esnekliği, sebepsiz/tazminatsız işten çıkarılmanın engellenmesi maddeleriyle birlikte ücretler, fazla çalışma, sağlık ve güvenlik ile ilgili pek çok güvencenin yer aldığı belirtiliyor.
Sendikalaşma nasıl başladı?
Pandeminin çalışma hayatına etkilerinin belki bir sonucu olarak Amerika’da on yıllardan sonra ilk defa 2021’de SHoP Architects çalışanları sendikalaşmak istediklerini duyurmuşlardı. Mimarların yükselttiği bu ses, SHoP’ta devam etmiş olmasa da farklı şirketlerde çalışma koşulları birbiri gibi olan, düşük ücretlerle, uzun çalışma saatlerine maruz kalan güvencesiz mimarları etkiledi.
Bernheimer Mimarlık’ta mimarlar sendikalaşmak için adım atmaya başladı ve 2022 yılında Uluslararası Makinist ve Havacılık İşçileri Sendikası’na (International Association of Machinists and Aerospace Workers – IAM) üye olduklarını açıkladılar. Ardından başka mimarlık şirketlerinde de sendikalaşma mücadelesi başladı. Bernheimer Mimarlık Sendikası‘nda (BA Union – IAM), mimarlar sendikalılaşmayı başarılı bir TİS ile sonlandırarak bir ilke imza atmış oldu.
Tasarım sektöründeki mimarların meslek profilleri ve özgün talepleriyle şekillenen ve bu anlamda zengin bir içeriğe sahip olduğu ifade edilen TİS ile ilgili ayrıntılar gelince paylaşmaya devam edeceğiz. Bu esnada Bernheimer Mimarlık’ta çalışan mimar Chris Beck’in kendi ağzından sendika mücadelelerini, TİS kazanımını ve sonrası için ne planladıklarını buradan okuyabilirsiniz:
Mimar sendikası örgütlenmesine yardım ettim – Chrıs Beck (progressive.org)
politeknik.org.tr