Soma’da 301 işçinin katledildiği katliamın üstünden iki yıl geçti. Başlayan yargılama sürecinde katliamın üst sorumluluları yer almadı. Yargılanan mühendisler Soma Holding’i aklamaya girişti. Müşteki avukatları ve madenci yakınları duruşmalarda katliamın sorumlularından hesap sormak için mücadele verdi. Katliamın üzerinden iki yıl geçse de maden ocaklarındaki ölümler durmadı, devam ediyor. Emek ve meslek örgütleri Soma katliamının ikinci yılında Türkiye’nin dört bir yanında sokağa çıkıyor.

Soma Holding’e ait Eynez Kömür İşletmeleri’nde aylar öncesinden uyarı veren gaz sensörlerinin ve sıcaklık ölçümlerinin yok sayılması sonucu kömürün içten yanması ile ortaya çıkan karbonmonoksit 13 Mayıs 2014’te 5’i maden mühendisi olan 301 işçinin hayatına mal olmuştu. AKP iktidarının madenlerdeki özelleştirme politikaları ve yandaşlarıyla derinleştirdiği taşeron sistemiyle birlikte; üretim zorlaması, sermayenin herşeyden öncelikli kar kaygısı ve güvenli çalışma ortamı yaratmanın ekstra maliyet olarak görülmesi Soma maden katliamına yol açmıştı. Katliamın üzerinden geçen iki yılda sorumlulardan hesap sorulamadı.

Katliamın üst sorumlusu AKP, üç maymunu oynuyor
Katliamın ardından yürütülen soruşturmalarda; çalışma yaşamında işçi sağlığı ve iş güvenliği önlemlerini sermayeden yana düzenleyen, özelleştirme ve rödovans sistemiyle katliamlara zemin hazırlayan AKP’nin başbakanı, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı, Maden İşleri Genel Müdürlüğü (MİGEM), Türkiye Kömür İşletmeleri (TKİ) katliamın sorumlusu olarak mahkemede yerini almadı. Soma A.Ş patronu Alp Gürkan ise Halkevleri Hukuk Dairesi’nden avukatların 3’üncü duruşmadaki talebiyle davaya dahil edildi.

ÇSGB: Katliamla ilgimiz yok
Dava sürecindeManisa Barosu, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na (ÇSGB) katliamla ilgili sorumluluklarını hatırlatırken; Bakanlık “Bakanlığımız yönünden hiçbir illiyet bağı ve bakanlığımıza atfedilecek herhangi bir hizmet kusuru bulunmadığından müvekkilleriniz için talep edilen maddi ve manevi tazminat talebinin karşılanması mümkün bulunmamaktadır” şeklinde açıklama yaptı. Oysa, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı maden ocağını katliam olmadan iki ay önce denetlemiş, mevzuata aykırı bir durum olmadığını açıklamıştı.

Üretimi denetlemeyen TKİ’den yargılanan mühendislere terfi
Soma Davası devam ederken Türkiye Kömür İşletmeleri (TKİ); Ege Linyit İşletmeleri Kontrol Şube Müdürlüğü’nde görevli Başmühendis Adem Ormanoğlu’nu 301 işçinin katledildiği Soma A.Ş Eynez kömür sahasından sorumlu TKİ Kontrol Şube Müdür Vekili ve maden mühendisi Efkan Kurt’u ise Soma Kömür İşletmeleri A.Ş.’ye ait Işıklar ve Ata Bacası Maden ocaklarını içine alan Geventepe Bölgesi TKİ Kontrol Şube Müdür vekili görevine terfi ettirdi. Eynez Kömür Ocağı da dahil olmak üzere maden ocaklarındaki üretimi kontrol etmekle sorumlu olan TKİ; Eynez Maden Ocağı için Soma A.Ş ile yapılan madenin sözleşmesinde belirlenen yıllık 1 milyon 500 bin ton üretim planına rağmen Soma A.Ş’nin her türlü işçi sağlığı ve iş güvenliği önlemini yok sayarak 2012 yılında 3 milyon 816 bin 15 ton, 2013 yılında ise 3 milyon 566 bin 457 ton üretim yapmasına engel olmamıştı. TKİ, Soma Davası’nda mahkemeye Eynez Kömür Ocağı ile bilgi ve belgeleri de hala sunmadı.

Katliamdan 20 ay sonra delil arandı
Soma Kömür İşletmeleri A.Ş.’ye bağlı Eynez bölgesinde 13 Mayıs 2014 tarihinde gerçekleşen katliam sonrasında ocak yeniden Soma A.Ş’ye teslim edilmesine rağmen maden ocağında katliam tarihinden 20 ay sonra 5 Şubat 2016’da yeni bilirkişi ve mahkeme heyeti ile Soma Davası avukatları inceleme yaptı.

“Soma A.Ş terörü” devam ediyor
Katliam sonrasında yedinci duruşması tamamlanan Soma Davası’nda, davayı takip eden madenci aileleri; savcılık soruşturması sırasında şikayetçi olan ya da anlatımlarıyla şirketin eksikliklerini vurgulayan madencilere 4’üncü duruşma başlamadan hemen önce (13 Ekim) Soma A.Ş tarafından ifadelerini değiştirmek şartıyla iş teklif edildiğini açıkladı. Madenci aileleri şirketin işçileri arayarak “İşe alınacaksınız. Bizden haber bekleyin” şeklinde ifadeler kullandığını aktardı.

Katil Soma A.Ş katliamı yok sayıyor
Soma Davası sürecinde Soma Kömür İşletmeleri A.Ş. avukatı Kadir Çekin, mahkemeye başvurarak ailelerin açtığı tazminat davasına bakan hakim Battal Şener’in reddini istemiş, savunmasında Soma A.Ş’nin mağdur olduğunu belirterek belirlenen tazminat miktarlarına “katliamı özendiriyor” demişti. Çekin başvurusunda “Bu tür davalarda, yargılamanın usulü işlemlerini, tamamlayıp toplumun beklentisi doğrultusunda karar oluşturmak, toplum karşısında yalnız olan davalıyı daha da korumasız hale getirecektir. Yargı, güçsüz olan davalıyı korumadığı gibi, bir de tarafsızlığını bozup toplum gücüyle birlikte hareket etme kolaycılığına kaçarsa, adalet, ciddi şekilde yara alacaktır“ ifadelerini kullanmıştı.

Mesleki sorumluluklarını yok sayan mühendisler yargılanıyor
Soma Davası’nda 4’ü mühendis 6 tutuklu, 28’ı mühendis 40 tutuksuz olmak üzere 46 sanık yargılanıyor. İddianamede, 8 sanık hakkında “olası kastla öldürme” suçundan 301 kez 20 yıldan 25 yıla, “neticesi sebebiyle ağırlaşmış yaralama” suçundan da 162 kez 2 yıldan 6 yıla kadar hapis isteniyor. Mesleki sorumluluklarını ve meslek onurunu yok sayan, iş güvencesi kaygısıyla Soma A.Ş’nin üretimdeki ve güvenli çalışma ortamı sağlamak konusundaki eksikliklerine göz yuman maden mühendisleri yargılanmaya devam ediyor.

Jeoloji Mühendisleri Odası Alp Gürkan’ın ünvanını geri aldı
Katliam sonrasında Jeoloji Mühendisleri Odası (JMO), katliamın asli sorumlularından Soma Holding patronu Alp Gürkan’ı; bilime ve meslek ilkelerine aykırı biçimde davranmak, kişisel çıkar sağlamak adına eksik ve kusurları gidermeyerek “asli kusurlu” olarak faciaya sebep olmak, meslek ahlakını yok saymak suçlarından dolayı oda üyeliğinden ihraç etti.

Katliamın ikinci yılında emek ve meslek örgütleri sokakta
Soma katliamının üzerinden geçen ve adaletin yerini bulmadığı iki yıl sonunda emek ve meslek örgütleri 13-14 Mayıs’ta başta Soma olmak üzere Türkiye’nin dört bir yanında katillerden, sorumlulardan hesap sormak üzere sokakta olacak.

SOMA :12.30 – Madenci Anıtı
ANKARA :18.00 – Yüksel Caddesi’nden Madenci Anıtı’na yürüyüş
İSTANBUL:19.00 – Galatasaray Meydanı
İZMİR :18.30 – Buca Forbes Cad. Madenci Anıtı
ADANA :18.00 – DİSK binası
ANTALYA :18.30 – Cumhuriyet Meydanı
ARTVİN :12.30 – Halitpaşa Meydanı
AYDIN :12 Mayıs – 18.00 – İMO
BALIKESİR :12.30 – TÜİK Meydanı
BOLU :13.00 – MMO
BURSA :12.30 – Heykel (Basın Açıklaması)/19.00 – BAOB (Forum ve Fotoğraf Sergisi)
Ç.KALE :18.30 – İskele Meydanı
DENİZLİ :12.30 – Candoğan Parkı önü
D.BAKIR :17.30 – Konuk Evi önü
EDİRNE :14 Mayıs – 13.00 – Edirne Merkez PTT önü
E.ŞEHİR :18.00 – Hamamyolu Saatli Parkı
G.ANTEP :12.30 – İMO
HAKKARİ :12.00 – KESK binası
EREĞLİ :13.00 – Temsilcilik binası
K.LARELİ:18.00 – Öğretmenevi karşısı Özgürlük Parkı
KOCAELİ :18.30 – Mimarlar Odası
MALATYA :17.00 – SGK önü
MANİSA :18.30 – Manolya Parkı
MERSİN :18.30 – Forum AVM Havuz başı
RİZE :12.00 – Hükümet Meydanı
SAMSUN :18.00 – Süleymaniye gişesi
TEKİRDAĞ :13.00 – Tuğlalı Park
ZONGULDAK :12 Mayıs – 12.30 – Maden Şehitleri Anıtı

politeknik.org.tr