Yürüttüğü akademik araştırmalarla gıda güvenliğini, halk sağlığını etkileyen faktörleri, üretim süreçlerinde kullanılan tehlikeli kimyasalları gündeme getiren gıda mühendisi Bülent Şık’ın yeni kitabı “Çocuklar ve Gıda Güvenliği” yayımlandı.
Tarımsal üretimde, hazır/paketli ürünlerde tehlikeli/toksik kimyasalların kullanımı yaygınlaşırken gıda güvenliği ve halk sağlığı için tehdit her geçen gün büyüyor. Konuyla ilgili yıllardır akademik araştırmalar yapan, ürettiği bilgiyi kamuoyu ile paylaşan gıda mühendisi Bülent Şık, yeni kitabı kitabı “Çocuklar ve Gıda Güvenliği” ile toksik kimyasalların çocuklar üzerindeki etkilerine dikkat çekti.
Şık, çocukları fiziksel ve psikolojik açıdan olumsuz etkileyen koşulların nasıl ortadan kaldırılabileceğine dair öneriler sunarken ebeveynlerin alabileceği önlemlere değiniyor.
Şık kitabın önsözünde şu ifadelere yer verdi:
Gıda güvenliği kapsamı çok geniş, gıda kimyası, mikrobiyo- loji, analitik kimya, ekoloji, gıda teknolojisi, beslenme gibi çeşitli disiplinlerle ilişki içinde olan bir çalışma alanı.
Gıda güvenliğinde önem taşıyan meseleleri layıkıyla ele almak bile çok sayıda kitap yazmayı gerektirir. Bu kitapta böyle bir şey yapmaktan kaçındım, olabildiğince kısa bir rehber kitap yazmak istedim. Okurlara gıda güvenliği hakkında kapsamlı bir bilgi ver- mekten, temel meselelere sırayla değinmekten ziyade, birbiriyle bağlantılı bazı örnek meseleler üzerinden okurların genel bir ba- kış açısına sahip olmalarını sağlamaya çalıştım. Böylece gıda gü- venliğiyle ilgili olan, ancak kitapta yer almayan çeşitli meseleler üzerinde de düşünebilmelerini ve sağlıklı bir şekilde akıl yürüte- bilmelerini sağlamak istedim. Kitapta yer alan yazıların tamamı okunduğunda, okurların gıda güvenliği hakkında sağlam bir ba- kış açısına sahip olabileceklerine inanıyorum.
Kitap ağırlıklı olarak hane içiyle, evlerimizle ve evlerimizde yer alan mutfakla ilgili. Yediğimiz yiyeceklerin büyük bir kısmı evde hazırlanır. Evlerimiz, mutfaklarımız gıda kaynaklı hastalık- lar için riskli yerlerin başında gelir. Dolayısıyla yiyecekleri nasıl hazırladığımız, nasıl yemek yaptığımız, nasıl sakladığımız, özetle söylemek gerekirse mutfakta gıda güvenliğini nasıl sağladığımız meselesi önemlidir ve nasıl daha iyi beslenebileceğimizle yakın- dan ilgilidir. Bütün bu meselelerin odak noktasında da çocuklar var. Çocuklar genel nüfus içinde gıda kaynaklı hastalıklara karşı en hassas grubu oluştururlar. Diğer hassas gruplar ise yaşlılar, ha- mileler ve kronik hastalığı olanlardır.
2020 yıl sonu itibarıyla, 84 milyon civarında olan Türkiye nü- fusunun yaklaşık 23 milyonunu (yüzde 27) 0-17 yaş grubunda yer alan çocuk nüfus oluşturuyor. Çocuk nüfus yaş grubuna göre in- celendiğinde, yüzde 26,9’unun (6 milyon 120 bin) 0-4 yaş grubun- da, yüzde 28,7’sinin (6 milyon 529 bin) 5-9 yaş grubunda, yüzde 28,2’sinin 10-14 yaş grubunda ve yüzde 16,2’sinin 15-17 yaş gru- bunda yer aldığı görülüyor.1 0-4 yaş arasındaki çocuklar, 65 yaş üstü yaşlılar, hamileler ve kronik hastalığı olan kişiler gıda gü- venliği açısından en hassas kesimi oluşturuyor. Kronik hastalığı olanlar hariç tutulursa, ülke genelinde 15 milyon kişinin (yüzde 18) gıda güvenliği açısından hassas olan kesimde yer aldığı söyle- nebilir. Bu sayıya 5-9 yaş aralığındaki çocuklar da dahil edildiğin- de ise her dört kişiden birinin gıda güvenliği sorunlarına karşı en duyarlı kesimde yer aldığı sonucu çıkar. Bu kitap çocuklar odakta olmak üzere gıda güvenliği açısından hassas olan bütün kesimler için yazılmıştır.
Kitabı okuyarak değerli önerilerde bulunan ve bir önsöz yaz-ma inceliğini gösteren sevgili dostum Prof. Dr. Kayıhan Pala’ya çok teşekkür ederim. Kitapta yer alan tüm hataların sorumluluğu elbette ki bana aittir.
Kitap gıda güvenliği meseleleriyle ilgilenen herkese ama en çok da anne ve babalara, gazetecilere, medya çalışanlarına, gıda, ekoloji ve çevre aktivistlerine hitap ediyor. Çocuk sağlığı ve çevre arasındaki ilişkileri görünür kılmaya çalıştığım bu kitapla çocuk hakları alanında yapılan çalışmalara da mütevazı bir katkı yapa- bilmiş olmayı umuyorum. Çocuk sağlığını koruma mücadelesi ile çocuklara, gelecek nesillere daha iyi bir dünya bırakma mücadele- si özünde aynı şey benim için. Bu kitapta bunu göstermeye çalıştım. Çocuk sağlığını korumanın sadece kendi çocuklarımızı değil, tüm çocukları korumakla ilgili olduğunu göstermeye çalıştım.
politeknik.org.tr