Dünya Su Forumuna Doğru

Su Haktır Satılamaz !

16-22 Mart 2009 tarihlerinde İstanbul’da gerçekleştirilecek olan 5. Dünya Su Forumu Türkiye’de suyun özelleştirilmesi sürecinde önemli bir dönüm noktası olacaktır.

1992 yılında Dublin’de düzenlenen Su ve Çevre Konferansı’ndan bu yana, su küresel piyasa aktörleri tarafından ekonomik bir mal olarak tanımlanmakta ve üretiminden dağıtımına kadar suyla ilgili bütün sürecin piyasa mantığıyla yönetilmesi savunulmaktadır. Böylelikle su yönetimi siyasetin dışına itilmekte ve kamunun “etkin olmayan”, “israfa yol açan” verimsiz yönetiminin sona ereceği iddia edilmektedir.

Oysa ki, 20. yüzyılda dünya nüfusu 4 kat artmasına rağmen su ihtiyacı 9 kat artmıştır. Bu arada sanayinin kullandığı su miktarı 40 kat artmıştır. Bunlarla beraber teknolojik gelişmeler sayesinde erişilebilir suyun kullanımı %7’den %25’e çıkmıştır. Diğer taraftan artan çevre sorunlarına karşılık sürdürülebilir kalkınma stratejileri ve buna bağlı olarak geliştirilen “kullanan/kirleten öder” yaklaşımı ve ekonomik araçlarıyla su varlıkları korunamamış, aksine parası olana kirletme ve kullanma olanağı tanınmıştır.

1990’lı yıllar aynı zamanda küresel su şirketlerinin dünyanın pek çok bölgesinde daha önce bir kamu hizmeti olarak kabul edilmiş olan suyu özelleştirme için harekete geçtiği dönemdir. Afrika, Asya ve Latin Amerika’da pek çok hükümet bir yandan neo-liberal politikaların diğer yandan da küresel kurumların baskısı altında su hizmetlerini piyasaya açmıştır. Fransa gibi su hizmetini çok daha önceden piyasaya açmış olan bazı gelişmiş kapitalist ülkelerde yüksek kârlar elde eden ve giderek çok uluslu bir yapıya evrilen su şirketleri bu süreçte azgelişmiş ülkelere yönelmiştir. Dünya Bankası, Uluslararası Para Fonu (IMF), Birleşmiş Milletler (BM) ve Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) gibi küresel politika belirleyici örgütler bu süreci desteklemiştir. 1995 yılında imzalanan Hizmet Ticareti Genel Anlaşması (GATS) ile su küresel çapta ticaret konusu kabul edilmiştir.

Su üzerine bugüne kadar yürütülen küresel politikalar ve bu politikaların aktörleri tarafından düzenlen Dünya Su Konseyi’nin şemsiyesi altında İstanbul’da 16-22 Mart 2009 tarihlerinde düzenlenecek “5. Dünya Su Forumu”nda, örneğin,  “suyun eşit paylaşımı konusuna öncelik verileceği” gibi politika ve söylemler bu nedenlerle inandırıcı değildir.

Bu süreci ve küresel sermayenin yeni pazar arayışlarını gören, bununla yüzleşmek ve hesaplaşmak isteyen kurumlar, örgütler, insanlar suya erişimin temel bir hak olduğunun bilinci ile seslerini yükseltiyorlar. Dünya Su Forumu’na karşı, “Suyun Ticarileştirilmesine Hayır Platformu ” adı altında toplanan örgütler, halkın taleplerinin yükseleceği, yaşam savunucularının söz ve eylemlerinin esas olacağı bir dönemin ilk adımlarını atıyorlar.

Bu sürecin öznesi olan bizler de, suyu piyasa değeri olan bir meta değil, insanlığın ve doğanın ortak varlığı olarak kabul eden ve tüm canlılar için temel bir hak olduğunu düşünenleri, sorunun sadece teknik değil doğrudan politik bir mesele olduğunun bilinciyle bir an önce harekete geçmeye davet ediyoruz. Suyun “politik” bir konu olması, onu toplumsal mücadele alanının odağına yerleştirmektedir. Kapitalizmin su konusunda yarattığı yanılsamalar, ancak böyle bir toplumsal mücadele içinde ortadan kaldırılabilir.

Dünya’da yaşamın devam edebilmesi için yeteri kadar su vardır. Su varlıklarımızı gerektiği gibi koruyabilirsek ve kamusal bir yaklaşımla yönetebilirsek herkese yeterli, temiz ve ücretsiz su temin etmek mümkündür.

Suyumuzu ticari bir metaya dönüştürmek isteyen Dünya Su Forumu’na doğru, Odamızın da bileşenlerinden biri olduğu “Suyun Ticarileştirilmesine Hayır Platformu tarafından, 5. Dünya Su Forumu’nun arifesinde, forumun düzenleneceği İstanbul’da bir miting düzenlenecektir.

15 Mart 2009 Pazar günü Kadıköy’de, saat 15.30’da  başlayacak olan mitinge ve sonrasında 16-20 Mart tarihleri arasında gerçekleştirilecek olan Suyun Ticarileştirilmesine Karşı bütün eylem, etkinlik, forum ve atölye çalışmalarına tüm üyelerimiz ve ilgilileri davet ediyoruz.

Su Haktır, Satılamaz !

TMMOB Çevre Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu