Yap-İşlet-Devret modeliyle yapılan Çanakkale Köprüsü bugün açılıyor. “Kuleleri kırmızı beyazlı, 3’üncü ayın 18’ine atfen 318 m yükseklikli, kuleler arası açıklığı ile dünyanın en uzun asma köprüsü 1915 Çanakkale Köprüsü…”

Bu köprü projesi için yıllarca garanti geçiş ücreti ödenecek, şirketler halk tarafından finanse edilecek, kamu ağır bir yük daha üstlenecek.

Soyguna daha yakından bakalım:

Çanakkale Köprüsü’nün maliyeti Ulaştırma Bakanı’nın ifadeleriyle 2 milyar 545 milyon euro.

Projeyi, Daelim (Güney Kore) – SK (Güney Kore) – Limak –Yapı Merkezi OGG şirketleri yaptı.

Proje 88 km’lik Malkara-Çanakkale otoyolundan ve 4,6 km’lik Çanakkale Köprüsü’nden oluşuyor.

Proje sözleşmesi 16 Mart 2017’de imzalandı. Şirketler; köprüyü ve otoyolları, projenin yapım süreci de dahil olmak üzere toplam 16 yıl 2 ay 12 gün işletecekler. Yani şirketler Haziran 2033’e kadar köprü ve otoyolları işleterek fahiş karlar elde edecekler.

Şirketlere bu süre yetmedi. Şirketler proje tadilatı vb. sebeplerle 16 yıllık toplam işletme süresine ek olarak süre uzatımı talep etti. Bakanlığın şirketlere verdiği cevap kamuoyundan gizleniyor.

Köprünün garanti geçiş ücreti 15 Euro + KDV. Bugünün döviz kuruyla 265 TL. Günlük garanti edilen geçiş sayısı 45.000 bin araç.

Köprünün maliyeti 2 milyar 545 milyon euro iken, köprüyü 12 yıl boyunca garanti geçiş ödemeleriyle işletecek şirketler sadece Çanakkale Köprüsü’nden en az 3,2 milyar euro kazanmış olacaklar. Özetle kamu eliyle yapılsa daha ucuza inşa edilebilecek bir köprü için halkın cebinden fazladan yaklaşık 650 milyon euro şirketlere aktarılmış olacak.

Şirketler, köprü dışında 88 km’lik Malkara – Çanakkale otoyolu işletmesinde de garanti geçiş ücretleriyle karlarını katlayacaklar.

Erken açılış, daha fazla kar

Çanakkale Köprüsü ve Otoyolu Projesi sözleşmeye göre 16 Eylül 2023 tarihinde tamamlanacaktı. Yapımı erken bitirildi. Çanakkale Köprüsü 18 Mart 2022 tarihinde açılacak. Sözleşme tarihinden önce açılış yapıldığı için köprüyü yapan şirketler 1,5 yıl fazladan garanti geçiş ödemesi alacak. Bunun bedeli ise en az 409 milyon euro. Yani şirketler halkın cebinden fazladan 409 milyon euro para alacaklar.

Fazladan 1,5 yıllık kar için otoyol güvenliği ve tesisler kurulmadan sözleşmede yazan tarihten önce köprü apar topar açılmış olacak. Böylelikle 2023 yılına atfen belirlenen 2 bin 23 m’lik orta açıklık unutulmuş oldu.

Geçiş garantisi sayısı tutmayacak

Bilim ve meslek insanları Tekirdağ-Çanakkale otoyolu ve köprü projesine itiraz etmişlerdi. Köprünün yapıldığı güzergahta; Gelibolu-Çanakkale arasında Karayolları Genel Müdürlüğü’nün 2020 yılında gün bazında ortalama araç geçiş sayısı verisi 9690. Çanakkale Köprüsüne verilen günlük araç geçiş garantisi ise 45000. Araç geçiş garantisi sağlanmayacak proje, şirketlere sermaye aktarımı, halkın cebine yük, kamu varlıklarının soygunu anlamına geliyor.

AKP’de bir proje ‘ritüeli’: Doğa talanı

Sadece otoyol güzergahında yaklaşık 1310 ha alan kamulaştırıldı. Otoyol inşaatı için Çanakkale-Tekirdağ hattında taş ocakları açıldı. Orman, mera ve tarım arazisinden oluşan yaklaşık 154 hektar alan taş ocağı nedeniyle yok edildi. Yine güzergahta yaklaşık 294 hektar alan stok sahası olarak belirlendi.

Çanakkale Köprüsü, tıpkı diğer Yap-İşlet-Devret projeleri gibi ağır bir kamu yükü getiriyor. Bu yük cebimizi daha fazla yakacak.

Politeknik