Amerika’da (ABD), düşük ücretlerle uzun saatler çalıştırılan SHoP Architects çalışanı mimarlar hakları için yan yana gelerek sendikalaşmayı tartışıyor.
ABD’de haftada ortalama 50-70 saat ve düşük ücretlerle çalıştırılan SHoP Architects çalışanı mimarlar hakları için sendikalaşma süreci başlattı. 135 çalışanı olan SHoP Architects’de çalışanların yarısından fazlası, sendikaya destek sözü veren kartları imzaladı.
Mimarlar, SHoP gibi özelleşmiş tasarımlar üzerine çalışan firmalarda, yarışma tekliflerini hazırlamak için düzenli olarak haftalarca çalışıldığını, firmaların çalışan sayısını artırmaya yanaşmadığını, bu koşulların da yoğun ve karşılıksız mesai uygulamasına dönüştüğünü belirtiyor*.
Haftada ortalama 50 saat, yarışma teslim zamanlarında ise 60-70 saat aralığında çalıştıklarını söyleyen pek çok mimar, genç ve az deneyimli mimarların ve tasarımcıların da benzer koşullara sahip olduğunu dile getiriyor.
Uzayan mesailerle ilgili deneyimler paylaşılıyor
2017 yılında şirkette çalışmaya başlayan ve Kasım ayında işten çıkartılan Jennifer Siqueira, 2020’de bir konut inşaatı planları üzerinde çalışırken haftada 60 saatten fazla çalıştığını belirterek “Hamilelik dönemimde gece yarılarına kadar çalıştım, yemeğimi bilgisayar başında yemek zorunda kaldım” ifadelerini kullandı.
2017 yılında şirkette çalışmaya başlayan mimar Jeremy Leonard, önemli bir proje teslimi nedeniyle yıllık izni boyunca çalışmak zorunda kaldığını söyledi.
Mimarlar haklarını talep ediyor
Sendika çalışmaları yürüten ve kendilerine mimarlık işçileri birliği diyen mimarlar firma yönetimine bir metin yazarak “Çoğumuz üretkenliğimizin ve akıl sağlığımızın sınırlarına itilmiş hissediyoruz. SHoP sağlıklı ve adil bir gelecek için gerekli değişiklikleri hayata geçirebilecek bir firmadır” diye seslendi
Fazla mesailere tepkiler büyüyor
Bir başka mimarlık şirketi OMA’nın “9-5 zihniyeti istemiyoruz” diyerek açtığı iş ilanına tepki gösteren mimarlar konuyu ülkenin gündemine taşıdı. Firmada daha önce çalışmış olan genç bir mimar verdiği röportajda sık sık akşam 10-11, bazen de gece 3’ten sonra ancak ofisten ayrılabildiklerini söyleyerek şirketin “zihniyet”ten kastını ortaya çıkardı. OMA şirketi yetkilileri, tepkilerek üzerine, iş ilanında “yaratıcılığa ve tutkuya sahip adaylara hitap etmeyi” amaçlamış olduklarını belirttiler ve ifadeyi iş ilanından kaldırdılar.
politeknik.org.tr
* The New York Times’ın https://www.nytimes.com/2021/12/21/business/architects-white-collar-union.html linkindeki haberinden derlenmiştir.