Mersin Akkuyu’da kurulması plânlanan nükleer santral inşaatı ve işletimi için açılan ihalenin 24 Eylül 2008 tarihinde yapılması Nükleer Karşıtı Platform’u (NKP) harekete geçirdi. NKP bileşenleri Yüksel Caddesi’nde başlattıkları eylemi, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı önünde sürdürdüler.
Sabah saatlerinde Yüksel Caddesi‘nde bir araya gelen NKP bileşenleri ihalenin yapılacağı TETAŞ‘a yürüyüş eylemi düzenledi. Kumrular Caddesi‘nden Necatibey Ceddesi‘ne çıkan oradan da Gençlik Caddesi üzerinden Bahçelievler‘deki Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı önüne gelen NKP bileşenleri yol boyunca, “Nükleere inat yaşasın hayat”, “Nükleer santral istemiyoruz”, “Sinop Çernobil olmayacak”, “Akkuyu Çernobil olmayacak”, “Nükleer ihale durdurulacak”, “Türkiye Çernobil olmayacak”, “Nükleer santral ölüm demektir”, “Sinop ağlar, Hilmi Güler”, “Halka karşı bomba nükleer yasa” sloganları attılar. Polisin geniş güvenlik önlemi aldığı eylemde Nükleer Karşıtı Platform adına TMMOB Çevre Mühendisleri Odası yöneticileri açıklamayı okudular. Açıklamada ” Ne Akkuyu‘da ne memleketimizin herhangi bir yerinde nükleer santral yapılmasına izin vermeyeceğiz” denildi.
Açıklamada şöyle denildi, “NKP olarak AKP hükümetinin ülkemizde hayta geçirmeye çalıştığı nükleer enerji programına ve halkı yanıltmaya yönelik politikalarına karşı kamuoyunu sağlıklı bilgilendirmeye ve yaşama sahip çıkmaya devam ediyoruz. Nükleer santrallerin taşıdığı riskler, nükleer atık sorunu, kaza riskleri ve geri doğuracağı geri dönülmesi imkansız sonuçları nükleer santral teknolojisinin pahalı ve dışa bağımlı olması, dünya genelinde nükleer santral yatırım programlarının yavaşlamasına ya da durdurulmasına neden olmuştur. Oysa ki, Türkiye‘de uluslar arası nükleer santral tekelleri yeni bir pazar arayışına çıkmışlardır. AKP iktidarı da bu Pazar arayışlarına çanak tutmakta, yerli ve yabancı sermayeyi nükleer çılgınlığa davet etmektedir.”
Açıklamada ekonomik ve siyasi çıkar gruplarının nükleer enerji yatırımlarının önünü açmak için kullandığı tezlerin hiçbirinin gerçeği yansıtmadığı belirtilerek şöyle denildi, “Enerji bürokrasisi, bu alanda süren yağma, özelleştirme, taşeronlaştırma ve yabancılaştırma sürecinde enerji arz talep değerlendirmelerinde yanlışlar yapmaya ya da yalanlar söylemeye devam etmektedir. Nükleer atıklara, radyoaktif sızıntılara ve ‘sorun yok diyerek radyasyonlu çay içen bakanlara‘ halkın sağlığını hiçe sayan yöneticilere geleceğimizi yok etmek isteyen sermaye gruplarına karşı bugün burada gerçekleşecek olan nükleer santral ihalesinin iptal edilmesini istiyoruz. Ne Akkuyu‘da, ne Sinop‘da ne de memleketimizin herhangi bir yerinde nükleer santral yapılmasına izin vermeyeceğimizi bir kez daha hükümete hatırlatıyoruz. Vazgeçin, çünkü nükleer enerji kirlidir, vazgeçin çünkü dünya çoktan vazgeçti, vazgeçin çünkü nükleer enerji pahalıdır, vazgeçin çünkü Türkiye için dışa bağımlı bir enerji kaynağıdır, vazgeçin çünkü nükleer tehlikelidir, vazgeçin çünkü nükleer eski teknolojidir.”
Basın açıklamasının ardından Mersin ve Sinop‘tan gelen nükleer santral karşıtları adına birer kişi konuşma yaptıl. Basın açıklamasının ardından nükleer santral ihalesinin sonucunu bekleyen NKP bileşenleri, ihaleye tek teklif gelmesi ve ihalenin iptal noktasına gelmesi haberiyle halaylar çekerek bu haberi kutladılar.
Nükleer santral ihalesine tek teklif geldi
Mersin-Akkuyu‘da kurulması planlanan Türkiye‘nin ilk nükleer santral inşaatı ve işletimi için açılan ihaleye teklif veren tek firma Rus Atostroyexport oldu. İhaleye 6 şirketten zarf gelirken, 5 firmanın zarfından teşekkür yazısı çıktı. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığına bağlı Türkiye Elektrik Ticaret Anonim Şirketi (TETAŞ) tarafından yapılan ihalede, Atostroyexport (Rusya), AECL Atomic Energy Of Canada Limited (Kanada), Suez Tractebel (Fransa-Belçika), Unit Investment N.V. (Hollanda), Hattat Holding-Hema Ortak Girişim Grubu (Türkiye), Ak Enerji (Türkiye) şirketleri zarf sundular. Rus şirketi Atostroyexport ihaleye teklif verirken, diğer firmaların teklif vermeyerek teşekkür ettiği belirtildi.
Kapalı teklif usulüyle yapılan ihalede Rus şirketi Atostroyexport‘un ikinci zarfı, yani Türkiye Atom Enerjisi Kurumu (TAEK) ölçütlerine uygunluk belgeleri TAEK‘e gönderilecek. TAEK, daha önceden belirlediği teknoloji ölçütlerine göre 15 gün içinde teklifi değerlendirecek. TAEK‘in ikinci zarfta yapacağı değerlendirmenin ardından teklif uygun bulunursa üçüncü zarf açılacak. Fiyat teklifi Bakanlar Kurulu‘nun onayına sunulacak. Kamu, santralı kuracak ve işletecek şirkete 15 yılı aşmamak koşuluyla ürettiği elektriğe alım garantisi verecek.
İhale için 13 yerli ve yabancı firma şartname almıştı.
Daha önce 13 firma şartaname almıştı:
– AECL Atomic Energy Of Canada Limited (Kanada)
– Itochu Corporation (Japonya)
– Vinci Construction Grand Projets (Fransa)
– Suez Tractebel (Fransa-Belçika)
– Atostroyexport (Rusya)
– KEPCO (Güney Kore-Türkiye)
– China Nuclear Power Components Co. (Çin)
– Unit Investment N.V. (Hollanda)
– Hacı Ömer Sabancı Holding (Türkiye)
– Alsim-Alarko Sanayi Tesisleri (Türkiye)
– Hattat Holding (Türkiye)
– RWE (Almanya)
Kaynak: EMO Ankara Şube