TMMOB Mühendis, Mimar ve Şehir Plancı Kadın Kurultayı öncesi Ankara’da İç Anadolu Bölge Çalıştayı gerçekleştirildi. 18 Ekim 2009 Pazar günü Mimarlar Odası Toplantı Salonu’nda saat 10.00’da başlayan çalıştay açılış, atölye çalışmaları ve forum olmak üzere üç bölümden oluştu.
Çalıştayın ilk açılış konuşmasını TMMOB Ankara İl Koordinasyon Kurulu adına EMO Ankara Şubesi Yönetim Kurulu Yedek Üyesi Övül Eski yaptı. “Kadın” kimliğinin dünyaya geldiği andan itibaren sistem tarafından nasıl şekillendirildiğini anlatan Eski, özelde mühendis, mimar ve şehir plancısı kadınların eğitim hayatından başlayarak sonrasında da meslek hayatında maruz kaldığı ayrımcılık ve toplumsal cinsiyet rollerine örnekler verdi. İçinde bulunduğumuz bu tabloda mühendis, mimar ve şehir plancısı kadınlar olarak neden böyle bir kurultay ve çalıştaylar dizine ihtiyaç duyduklarına vurgu yapan Eski, kurultay hakkında daha kapsamlı bilgi vermek üzere sözü Boran Başak Koç‘a bıraktı.
TMMOB Kadın Kurultayı Düzenleme Kurulu Başkanı ve aynı zamanda EMO İstanbul Şubesi Yönetim Kurulu Üyesi Boran Başak Koç kurultayın oluşum ve ilerleme süreçleri hakkında bilgi verdi. Bu kurultay fikrinin bundan bir kaç yıl önce “kadın mühendis, mimar, şehir plancısı ve teknik elemanlar e-posta grubunda” filizlendiğini belirten Koç, tabandan tavana yaşananan genel kurul süreçlerinde, ve en son olarak kadın delegelerin çabasıyla TMMOB Genel Kurulu‘nda karar alma mekanizmalarından geçişini anlattı. Koç kurultayın oluşumunda izlenen çalışma yönteminden bahsederek, hazırlıklar kapsamında gerçekleştirilen bölge çalıştayları hakkında da kısa bilgiler aktardı.
Çalıştayın açılış konuşmaları bölümünün son konuşmacısı TMMOB Yönetim Kurulu Üyesi, Peyzaj Mimarları Odası‘ndan Gülay Odabaş oldu. Odabaş katıldığı hazırlık toplantıları ve bölgesel çalıştaylardan aktarımlarda bulundu ve TMMOB bünyesinde bir ilk olacak böyle bir kurultaydan duyduğu heyecanı dile getirdi.
Açılış konuşmalarının ardından çalıştay beş ayrı konu başlığında hazırlanan atölye çalışmaları ile devam etti;
– Kriz ve Kadın
– TMMOB‘de Kadın Örgütlenmesi
– Cinsiyetçi İş Bölümü ve İş Yeri Pratikleri
– Yönetmelikler ve Cinsiyet Ayrımcılığı
– Eğitimde Cinsiyetçilik
Sonuç Bildirgesi:
TMMOB mimar, mühendis, şehir plancıları Kadın Kurultayına hazırlık kapsamında İç Anadolu Çalıştayını 18 Ekim 2009 Pazar günü Ankara’da gerçekleştirdik. Çalıştayda “kriz ve kadın”, “TMMOB’de kadın örgütlenmesi”, “cinsiyetçi iş bölümü ve işyeri pratikleri”, “yönetmelikler ve cinsiyet ayrımcılığı”, “eğitimde cinsiyetçilik” olmak üzere 5 atölye çalışması da eşzamanlı olarak gerçekleştirildi. Atölye çalışmalarının ardından yapılan forumla kadın mimar, mühendis ve şehir plancılarının sorunları tartışılarak, çözüm önerileri geliştirildi.
Mimarlık, mühendislik ve şehir plancılığı gibi genellikle erkek çalışanlarla özdeşleştirilen mesleklerde kadınlar eğitimden iş yaşamına, iş yaşamından örgütlü yapılara pek çok alanda sorunlar yaşamaktadır. Bu sorunlar yaşanan ekonomik krizler ve siyasi değişikliklerle daha da derinleşmektedir. Eğitimde yaşanan cinsiyet ayrımı, iş arama sürecinden başlayarak iş hayatı boyunca kadını takip etmektedir. Erkek çalışanların tercih edildiği işe alımlarda, kadınlar mesleki yeterliliklerini ispat etmek zorunda bırakılmaktadır. Mesleki yeterliliklerini kabul edildiğinde ise özel yaşamları evlenme ve çocuk yapma planlarını açıklamaları beklenmektedir. İşe alınan kadınlar ise iş yaşamında kıyafetinden iş arkadaşları ile ilişkilerine kadar sürekli gözetim altındadır. Kadınların bekâr, nişanlı, evli ya da boşanmış olması gibi tamamen özel yaşamlarını ilgilendiren özellikleri ise iş koşullarını değiştirip ağırlaştırabilmekte hatta tacize uğrama olasılıklarını arttırmaktadır.
Yapılan araştırmalar kadınların erkek çalışanlara göre daha çok çalışarak, daha az ücret aldıklarını göstermektedir. Bunun yanında esnek çalışma koşullarına sahip işlerde ise daha çok kadınlar görev almaktadır. Kadınlar genellikle düşük profilli işlerde görevlendirilmekte, işyerindeki terfi koşulları erkek meslektaşlarına göre daha ağır gereklilikler içermektedir. Birçok kurum, kuruluş ve işyerlerinde üst düzey yönetici kadrolarda kadınlar yer almamaktadır. Ne yazık ki bu durum meslek örgütleri ve sendikalar için de geçerlidir. Mühendis, mimar ve şehir plancı kadınlar bütün kadınlar gibi aldıkları eğitim ve ekonomik durumlarından bağımsız olarak kent soylu töre suçlarına maruz kalmakta ve muhafazakârlaşma ile bu suçlar artarak yaygınlaşmaktadır.
Taleplerimiz;
* Eşit işe, eşit ücret,
* Özlük haklarımızı,
* İşyerlerinde, üniversitelerde, meslek odalarında ve sendikalarda eşit koşullarda çalışmak için pozitif ayrımcılık,
* Üniversitelerde, işyerlerinde ve meslek odalarında cinsiyet ayrımcılığını önlemeye yönelik eğitim verilmesini,
* Taciz ve cinsiyet ayrımcılığına uğrayan kadın meslektaşlarımıza yönelik hukuksal ve psikolojik destek birimlerinin oluşturulmasını,
* Meslek odalarında, çalışma ortamlarında kadınları da kapsayan bir dil kullanımının benimsenmesini,
* TMMOB ve bağlı odaları ve birimlerinde (Yönetim Kurulları, Kurullar, Komisyonlarda) kadınların TMMOB örgütlülüğü içinde görünürlüğünü ve kendini ifade olanaklarını arttıracak şekilde kota uygulaması İSTİYORUZ.
Çalıştayı kadın mimar, mühendis ve şehir plancılarının meslek yaşamında, odalarda ve gündelik hayatta yaşadığı sorunların giderilmesi için örgütlü mücadelenin başlangıcı olarak değerlendiriliyoruz. Kadın örgütlenmesinin hiyerarşilerden arındırılmış, iletişim ve katılımcılık odaklı olması gerektiğinin altını çiziyoruz.
TMMOB ANKARA İKK KADIN KOMİSYONU