Beyaz yakalı çalışanlar, geçen hafta başı Olağanüstü Hal (OHAL) yasası gerekçe gösterilerek işten çıkarılma ya da işten atılma riskine karşı ne gibi önlemler alınacağını tartıştı.
Beyoğlu’ndaki Dünyada Mekan adlı yerde yapılan toplantıya Plaza Eylem Platformu ve Politeknik’ten mühendis, bankacı, editör, araştırmacı, grafiker gibi çeşitli mesleklere mensup kişiler katıldı. DİSK avukatı Necdet Okcan da hukuki konularda bilgi verdi.
Toplantıda 15 Temmuz darbe girişimi ve “FETÖ” ile hiç ilgisi olmadığı halde birçok kişinin işten çıkarıldığı ya da işten atılma riski ile karşı karşıya bulunduğu belirtildi. Kimi işverenlerin OHAL’i gerekçe göstererek İş Kanunu’nun 25/2 maddesi gereğince tazminatsız olarak iş akitlerini fesih ettiği ifade edildi.
İşten atıldım sitesi
iştenatildim.org sitesinin organize ettiği toplantıda, beyaz yakalı çalışanların bu gibi durumlarla karşılaştıklarında şaşırdıkları, ne yapacaklarını bilemedikleri, dava açmaktan çekindikleri gündeme getirildi. 4857 sayılı İş Kanunu’na göre işverenlerin işten çıkarılma gerekçesini yazılı olarak bildirmesi gerektiği halde böyle bir uygulamanın olmadığı, ispat yükünün çalışana aitmiş gibi bir durumla karşılaşıldığı belirtildi.
OHAL KHK’sı ile kapatılan Gediz Üniversitesi’nde çalışan 100 kadar taşeron işçinin darbe girişimi ve FETÖ ile hiçbir ilişkisi olmadığı halde işten çıkarıldığı ve çaresizlik içerisinde iştenatildim.org sitesine başvurdukları kaydedildi.
İntiharı düşünenler
Sitenin işten atılanlara yol gösterici bir işlevi bulunuyor. Sitedeki formu doldurup bilgi alabiliyorsunuz. Profesyonel bir destek vermiyor ancak 10 kadar gönüllü avukatı var, bilgilendirme yapıyor. Sorumluluk almadan avukatlara yönlendirme söz konusu oluyor.
Siteye iki yıllık süre içinde 1.000 kadar başvuru olmuş. Bu başvuranların yüzde 70’inin işten çıkarıldığı, yüzde 20’sinin işten atılma tehdidi altında bulunduğu, yüzde 4’ünün de zorla istifa ettirildiği saptanmış.
Bu arada son işten çıkarılmalarda kişilerin psikolojik sorunlar da yaşadığı, intihar etmeyi düşünenlerin de bulunduğu ifade edilerek bu gibi kişilere acil olarak psikolojik destek de verildiği hatırlatıldı.
Sendikalara görev
Site sorumluları, sendikaların beyaz yakalı çalışanların sorunları ile pek ilgilenmediklerini dile getirdiler. Kimi işverenlerin OHAL uygulamasından yararlanarak çalışanlar üzerinde baskı kurup işten çıkarılmaya karşı işe iade davası açılmasından kurtulduklarını, çalışanlarda böyle bir imaj yaratıldığını, işten çıkarmalarda ne kadar az kişi dava açarsa karlı duruma geçeceklerini hesap ettikleri ifade edildi.
DİSK avukatı Necdet Okcan da, sendikaların “Alo işten atıldım” gibi bir hat kurması gerektiğini belirterek OHAL uygulaması sırasında işten çıkarılanların derhal dava açmasını ve ispat yükünün işverene ait olduğunu vurguladı. Okcan, ücretsiz izne çıkılması yönündeki zorlamanın da reddedilmesi gerektiğini söyledi.
Rehber hazırlanması
Toplantı sonunda OHAL döneminde haksız işten çıkarılmalara karşı bir hukuki rehber hazırlanması, kapatılan, kapatılmayan, kayyıma devredilen işyerlerindeki işçilerin ne gibi haklara sahip olduğu, özel ve kamu çalışanlarının haklarının ayrı, ayrı belirtilmesi gerektiği karar altına alındı.
Ayrıca, Çağdaş Hukukçular Derneği’nden destek istenmesi, kısa bilgilendirici videolar hazırlanması, Twitter kampanyaları düzenlenmesi uygun görüldü. Genç kadın çalışanların da ilgi gösterip sorumluluk aldığı toplantı, OHAL’in haksız uygulamalarına karşı yapılacak mücadelenin tabandan başlaması açısından umut vericiydi…