Emeği ucuzlatmanın karnesi: Diploma kiralama – Hansel Özgümüş*
Spread the love

Ülkemizde bütünsel kalkınma politikası ve buna uygun olarak da bir teknik eğitim politikasının olmayışı pek çok meslek dalında olduğu gibi mühendislik alanında da istihdam fazlasının oluşmasına yol açıyor.

İstihdam fazlası ise beraberinde emeğin vasıfsızlaştırılması süreçlerini tetikleyen bir rol oynuyor. 15 Eylül günkü Zaman gazetesindeki “Gıda mühendisleri diplomalarını 200 YTL’ye internetten kiraya veriyor” başlıklı haber aslında hepimizin bildiği bu gerçeği bir kez daha gözler önüne serdi. (http://www.zaman.com.tr/haber.do?haberno=738136)

Gazete haberinde “Gıda mühendisi çalıştırmak zorunda olan üreticiler bunun yerine diploma kiralıyor. Maaş ödemekten kurtulan işyeri sahipleri üretimi istedikleri gibi sürdürüyor. Gıda mühendisleri de internet üzerinden diplomalarını kiralayarak sisteme katkıda bulunuyor.” deniliyor. Haberin devamında ise gıda mühendislerinin internet üzerinden diplomalarını 200-500 YTL arası değişen  fiyatlarla kiraladıklarını yazıyor.

Tabi burada bir mim koyup düşünmek gerekiyor. Neresinden bakılsa bir sorun yumağı olan bu durumda suç kimde:  Aldığı mesleki eğitime ve meslek etiğine rağmen böyle bir işe soyunan gıda mühendisinde mi, tüm bu sürece müdahale etmekte etkisiz kalan meslek odasında mı, yoksa yukarı da da belirtildiği gibi yanlış ve eksik teknik eğitim politikalarında mı?

Hepsi eşit ağırlıkta olmasa da hepsinde diyebiliriz. Ama “Ben bir yemek fabrikasında çalışıyorum, ama diplomamı 5 farklı yere kiralayabilirim. Kiralama işinden bin 500 YTL kazanabilirim.” diyen genç bir gıda mühendisinin bunu yapmasına yol açan koşulların adalet terazisindeki ağırlığı tartışma götürmez gerçekliği oluşturuyor.

Sadece teknik elemanlar değil avukatlar, doktorlar gibi bütün vasıflı emek kategorilerinin günden güne değersizleştirildiği ve bu anlamda işçileştirildiği bir süreci yaşıyoruz. Mühendisler özellikle genç mühendisler de mesleklerinin günden güne statü kaybetmelerine ve bunun sonucu olarak yoksullaşmalarına verdikleri tepkiler diploma kiralama örneğinde olduğu gibi her zaman ilerici özellikler taşımayabiliyor.

Ancak tam da burada meslek örgütlerine önemli bir sorumluluk düşüyor. Mühendis, mimar ve plancıların yaşadıkları vasıfsızlaşmaya ve yoksullaşmaya karşı gösterdikleri direncin toplumsal olarak ilerici bir mecrada yol almasının koşulu meslek örgütlerinin yaşanan sürece duyarlılığından geçiyor. Bu konuda TMMOB ortamında zaman zaman gündeme gelen üyeleri yetkinlik vs. şeklinde sınıflandırmalara sokmanın bu soruna çözüm olmayacağı gibi yaşanan krizi özellikle genç mühendis aleyhine derinleştirmeye hizmet edeceği ortadadır.

TMMOB, üyelerinin özellikle de genç üyelerinin yaşadıkları bu sorunlara karşı daha aktif tutum alması gerekiyor. Ancak mütekait kahvesi görünümündeki meslek odalarının bu süreçte ne kadar atak ve etkin olabilecekleri ise yanıtlanması gereken bir başka soru.

* Elektronik Mühendisi


Spread the love