Harita Ve Kadastro Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi ve TMMOB İstanbul İKK Bileşenleri, 6 Mart 2009 tarihinde HKMO İstanbul şube tarfından gerçekleştirilen “TOKİ Gerçeği Paneli” sonrasında TOKİ‘nin HKMO’ya yönelttiği tehditleri değerlendiren bir basın açıklaması gerçekleştirdi. TMMOB II. Başkanı Nail Güler, TMMOB İstanbul İKK Sekreteri Tores Dinçöz ve TMMOB‘ye bağlı meslek odalarının yöneticilerinin katıldığı basın açıklamasını HKMO İstanbul Şube Başkanı M. Tevfik Özlüdemir okudu.

Basına ve Kamuoyuna,

TOKİ NEDEN KORKUYOR?

6235 sayılı TMMOB Yasası‘na tabi TMMOB Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası (HKMO) İstanbul Şubesi, 06.03.2009 tarihinde “TOKİ Gerçeği” adı altında bir panel düzenlemiştir. Söz konusu paneli, kamu yönetimi ve kentleşme alanında yaptığı çalışmalarla kamuoyunda saygın bir yer edinmiş olan bilim insanı Prof. Dr. Ruşen Keleş yönetmiş, kamu yönetimi alanının bir diğer değerli bilim insanı Prof. Dr. Cevat Geray, Harita Mühendisi CHP Muğla Milletvekili Fevzi Topuz, Arsa Ofisi İstanbul Bölge Eski Müdürü Mustafa Demirdöven, Mimarlar Odası Eski Başkanı Gazeteci Oktay Ekinci, Şehir Plancıları Odası Başkanı Doç. Dr. Tarık Şengül ve ODTÜ Öğretim Elemanı Dr. Osman Balaban konuşmacı olarak katkı sunmuşlardır.

Panelin ardından TOKİ Başkanlığı, TMMOB İstanbul İl Koordinasyon Kurulumuzun bir bileşeni olan HKMO Şube Başkanlığına iki ayrı yazı göndermiştir. 27.03.2009/18888 tarihli ve B.02.1.KNT.0.07.03-2244 sayılı ve 15.04.2009/22755 tarihli ve B.02.1.KNT.0.11.05-00/3830 sayılı yazılarla üstü kapalı tehdit yöneltilerek baskı yapılmış, HKMO İstanbul Şubesi‘nin mesleki görev ve sorumluluklarını yerine getirmesi engellemeye kalkışılmıştır. İl Koordinasyon Kurulumuz, yaşanan bu gelişmeleri kamuoyu ile paylaşmayı tarihsel bir sorumluluk olarak görmektedir.

Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB), 7303 sayılı Yasa, 66 ve 85 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamelerle değişik 6235 sayılı Yasayla 1954 yılında kurulmuştur. TMMOB Yasası‘nda Birliğin amaçları arasında şunlar da yer almaktadır:

Mühendislik ve mimarlık mesleği mensuplarının ortak gereksinmelerini karşılamak, mesleki etkinlikleri kolaylaştırmak, mesleğin genel yararlara uygun olarak gelişmesini sağlamak, meslek mensuplarının birbirleriyle ve halkla olan ilişkilerinde dürüstlüğü ve güveni hakim kılmak üzere, meslek disiplinini ve ahlakını korumak; kamunun ve ülkenin çıkarlarının korunmasında, yurdun doğal kaynaklarının bulunmasında, korunmasında ve işletilmesinde, çevre ve tarihi değerlerin ve kültürel mirasın korunmasında, tarımsal ve sınai üretimin artırılmasında, ülkenin sanatsal ve teknik kalkınmasında gerekli gördüğü tüm girişim ve etkinliklerde bulunmak.

Meslek ve çıkarları ile ilgili işlerde, resmi makamlar ve öteki kuruluşlar ile işbirliği yaparak gerekli yardımlarda ve önerilerde bulunmak, meslekle ilgili bütün mevzuatı, normları, bilimsel şartnameler, tip sözleşmeler ve bunlar gibi bütün bilimsel evrakı incelemek ve bunların değiştirilmesi, geliştirilmesi, ya da yeniden konulması yolunda önerilerde bulunmak.

Odalarımızın ana yönetmeliklerinde de benzer amaç maddeleri yer almaktadır. HKMO İstanbul Şubesi, amaç maddelerine uygun bir biçimde, kamuoyu gündeminde, kendisine tanınan yetkilerle ve olağanüstü ölçeğe ulaşan projeleri ile tartışılan TOKİ‘yi masaya yatırmayı ve saygın konuşmacıların katkıları ile kamuoyunun bilgilendirilmesini amaçlamıştır. Bu konuda nesnel bir değerlendirme yapılabilmesi amacıyla konunun bütün ilgililerinin buluşturulması hedeflenmiş, bu amaçla, anılan katılımcıların yanı sıra Türk Müteahhitler Birliği ve TOKİ‘ye de bu kurumları temsilen katılımcı göndermeleri için yazılı davet mektubu gönderilmiştir. Türk Müteahhitler Birliği, programlarının yoğunluğu nedeniyle panele katılımcı gönderemeyeceğini HKMO İstanbul Şubesi‘ne bildirmiştir. TOKİ ise, panelin yapılmasından yaklaşık yedi hafta önce, 19.01.2009 tarihinde gönderilen ve HKMO İstanbul Şubesi‘nde alındı belgesi olan davet yazısına yazılı ya da sözlü herhangi bir yanıt vermemiştir.

Düzenlenen panel etkinliği, günlerce gerek TMMOB üyelerine ve gerekse konuyla ilgili diğer kamuoyuna duyurulmuştur. TOKİ, konuşmacı önermediği gibi, hangi yetki ile kendisini temsil ettiği öğrenilemeyen, TOKİ‘nin yazılarında “TOKİ İstanbul Uygulama Dairesi Başkanlığı‘ndan söz konusu panele katılan personel” olarak nitelenen katılımcıya, hiçbir konuşmacıya tanınmayan ayrıcalık tanınarak kürsüden konuşma olanağı verilmiştir. Tüm bu iyi niyetli çabalara karşın, TOKİ‘nin panel sonrası göndermiş olduğu 27.03.2009 tarihli yazı ile tehdit ve baskı kurma niyetini açığa vurduğu, hatta bunu bir husumete vardırmaya çalıştığı görülmüştür. 15.04.2009 tarihli yazıda ilk yazıdaki üslubun ve tehdit içeren yaklaşımın düzeltilmeye ve yumuşatılmaya çalışıldığı görülmektedir.

TOKİ, kamuoyuna açık, bilimsel amaçlı bu etkinliğin içeriğinin ve sonuçlarının kamuoyuyla yazılı olarak paylaşılmamasını ve yayımlanmaması istemektedir. Bu tehdit ve baskıları kabul edilemez gördüğümüzü kamuoyuna bildirmek istiyoruz. Bir kamu kurumunun, bir diğer Anayasal meslek kurumunu tehdit etmesi sıradan bir olay gibi değerlendirilemez. TOKİ‘nin açıkça yasalara aykırı olan bu tavrının ardındaki nedenlerin araştırılması ve kendisini bu davranışa yönelten sebeplerin incelenmesi gerekmektedir. TOKİ Şubemize gönderdiği yazı ile kastını aşmıştır. HKMO İstanbul Şubesi, yargı kararı olmadan, TOKİ tarafından hukuka aykırı bir tehdit ve baskı ile karşı karşıyadır. HKMO İstanbul Şubesi‘nin, TOKİ tarafından, anayasal ve yasal görevlerini yapmaktan alıkonulması durumu, bir “hukuk devleti”nde hoş görülemez.

TOKİ‘nin ilk yazısında, “…ancak kabul edilmesi mümkün olmayan hakarete ve ithamlara varan yakıştırmalar ve suçlamaların, kurumumuzu değil sorumlularını bağladığını bir kez daha hatırlatmak isteriz…” ifadeleri ile panel yürütücüsü ve konuşmacısı değerli araştırmacılara, siyasetçilere ve bilim insanlarına gözdağı verilmek istenmektedir. TOKİ tarafından gözdağı verilen ve tehdit edilen panel yürütücüsü ve paneldeki konuşmacılar tüm Türkiye‘nin yakından tanıdığı, takdir ettiği ve değer verdiği kişilerdir. Bu değerli kişiler, TOKİ‘nin yazısıyla, açıkça tehdit edilmişlerdir. Türkiye‘de hiçbir kişi ve kurum bir diğerini tehdit edemez ve gözdağı veremez. Anayasamızda ifadesini bulan Cumhuriyetin temel nitelikleri ve bunlar arasında yer alan “hukuk devleti” ilkesi yerinde durdukça, TOKİ dahil hiçbir kurum anayasa ve yasalardan almadığı yetkiyi kullanamaz ve bir diğerini anayasal ve yasal görevlerini yapmaktan alıkoyamaz. Tersi bir durum, açıkça “hukuk devleti” ilkesine aykırı olur ve kendisini bağımsız yargının yerine koyması anlamına gelir.

Kendi alanlarında, ülkemizin en saygın ve değerli araştırmacılarının, bilim insanlarımızın yıllardır araştırdıkları ve inceledikleri bir konuda, görüş ve düşüncelerini HKMO İstanbul Şubesinin düzenlediği etkinlik aracılığıyla TMMOB üyeleri ve kamuoyu ile paylaşmaları engellenmek istenmekte ve baskı ile karşı karşıya kalmaktadırlar. Bu duruma, bir kamu kurumu olan TOKİ‘nin sebep olması düşündürücü olduğu kadar üzücüdür.

TOKİ‘nin gösterdiği bu tutum ekseninde konu hakkında HKMO İstanbul Şubesi tarafından bilgilendirilen panelistlerden Milletvekili Fevzi Topuz TBMM‘ye verdiği soru önergesi ile bu gelişmelere ilişkin sorularının Başbakan tarafından yanıtlanmasını talep etmiştir. Ayrıca bir diğer panelist Oktay Ekinci, 16.04.2009 tarihinde Cumhuriyet Gazetesinde yayınlanan “TOKİ‘den Padişah Fermanı” başlıklı köşe yazısında gelişmeleri değerlendirmiştir. Kendilerine konuyu kamuoyu gündemine taşımakta sergiledikleri duyarlılık için içten teşekkür ederiz.

HKMO İstanbul Şubesi, panelde dile getirilen düşünceleri, basın açıklamamızın ekinde sunulan sonuç bildirgesi ile kamuoyu ile paylaşmaktadır. Ayrıca panel yürütücüsü ve panelin değerli konuşmacıları, yaptıkları sunumları panel kitapçığı yayınına hazır duruma getirmek için çalışmalarını sürdürmektedirler. Kamuoyuyla paylaşılan görüşler, bu panelin ne kadar doğru bir konunun ne kadar doğru konuşmacılarla değerlendirilmiş olduğunu ortaya koymaktadır. HKMO İstanbul Şubesi, yöneltilen tehdit, baskı ve Şubenin mesleki görev ve sorumluluklarını yerine getirmesinin yasa ve mevzuata aykırı bir şekilde ve yazılı olarak engellemeye kalkışılarak kamu görevinin kötüye kullanılması nedeniyle, TOKİ‘nin yazısından sorumlu kişi ve görevliler hakkında yasal işlem yapılması istemi ile bugün Başbakanlık Yüksek Denetleme Kurulu‘na yazılı olarak şikayette bulunmaktadır.

HKMO İstanbul Şubesi, ülkemize ve kamuoyuna karşı sorumluluğunu yerine getirirken, toplum yararını gözeten her çabasında olduğu gibi, konuya duyguyla değil akılla yaklaşarak, nesnel ve yansız düşünmekte ve TOKİ‘nin yazışmalarına karşı tavrını da bu anlayışla ortaya koymaktadır. TMMOB İstanbul İl Koordinasyon Kurulu olarak bu hukuk dışı tavra karşı HKMO İstanbul Şubesinin mücadelesine sahip çıktığımızı kamuoyu ile paylaşırız.

İl Koordinasyon Kurulumuzun, toplumumuzun çıkarlarını ve kamu yararını gözeterek çalışmalarını sürdüreceğini ve bu türden hukuk dışı tavırlara karşı kararlılıkla mücadele edeceğini kamuoyuna saygıyla duyururuz.

Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği

İstanbul İl Koordinasyon Kurulu