Ankara ilinin genelini ve geleceğini ilgilendiren son derece mühim bir çalışma olan Çevre Düzeni Planı sürecini TMMOB Şehir Plancıları Odası Ankara Şubesi olarak titizlikle takip edeceğimizi kamuoyuyla paylaşmıştık. İlk olarak 05.01.2017 tarihinde planın hazırlanması sürecinde yöntem ve usul açısından izlenen yolla ilgili eleştirilerimizi paylaşmış, plana ilişkin teknik değerlendirmelerimizi ise plan verilerine ulaştığımız takdirde sunabileceğimizi söylemiştik.
(Bknz: http://spoankara.org/index.php/basin-aciklamalari/ankara-ube/1684-2017-01-05-10-45-08
Ankara İli 2038 Çevre Düzeni Planı Ankara Büyükşehir Belediyesi’nin 13.01.2017 tarih ve 116 sayılı kararıyla onaylanarak 16.02.2017 – 17.03.2017 tarihleri arasında askıya çıkarılmıştır. Planın üretim sürecindeki eksikliklerinin yanında plana ilişkin teknik değerlendirmelerimizi yapabilmek adına askıdaki planı ve eklerini incelemek için gerekli adımları attığımızda ise usulsüz askı süreciyle karşı karşıya kaldığımızı fark ettik. Bu açıklamada plan yapım tekniklerine aykırı bir biçimde hazırlanmış planı ve Ankara Büyükşehir Belediyesi’nin Ankaralılarla bu planı mevzuata aykırı şekilde paylaşma(ma) biçimini sizlerle paylaşmak isteriz. TMMOB Şehir Plancıları Odası Ankara Şubesi olarak söz konusu usulsüzlüğü 23.02.2017 tarihinde Sulh Hukuk Mahkemesi’ne taşıdık. Bu kapsamda gerekli tespit bilirkişi tarafından yapılmış ve usulsüzlüğü net bir şekilde açıklar nitelikte bir rapor oluşturulmuştur.
Mekâna ilişkin her ölçekte hazırlanan planlar, başta planın hazırlandığı sınırlar içerisinde ve çevresinde yaşayanlar ve mülk sahipleri olmak üzere, söz konusu planları incelemekle, denetlemekle ve uygulama usul ve esaslarını kontrol etmekle yükümlü çeşitli idareler, meslek odaları ve sivil toplum kuruluşları tarafından ulaşılabilir olması gereklidir. 3194 sayılı İmar Kanunu’nun 8. maddesinde ve Mekansal Planlar Yapım Yönetmeliği’nin 12. bölümünde açıkça belirtildiği üzere her türlü ölçekte mekansal plan aleni olmak zorundadır ve bu aleniyeti sağlamak ilgili idarelerin sorumluluğundadır. Bu kapsamda çevre düzeni planları 1/50.000 veya 1/100.000 ölçekteki haritalar üzerinde, plan notları ve raporuyla bir bütün olarak yapılan planlardır. Planın aleniyetini sağlamak üzere, planı bir bütün olarak (uygun ölçekli harita üzerine, plan notları ve ayrıntılı raporuyla birlikte) herkesin görebileceği şekilde askı panosunda ve eş zamanlı olarak idarelerin internet sayfasına yine bir bütün olarak yayınlamak ilgili idarelerin yükümlülüğündedir. Ankara Çevre Düzeni Planının sorumlusu Ankara Büyükşehir Belediyesi ise plan raporunu kamuoyuyla paylaşmamış ve tüm ısrarlarımıza rağmen planın henüz kesinleşmediği bahanesiyle raporu göstermekten imtina etmiştir.
Her türlü mekânsal plan, kendi kademesinin ve yapılış amacının gerektirdiği çizim ve gösterim tekniğine göre hazırlanmaktadır. Askıda olan plan paftasını incelediğimizde ise plan yapım tekniklerine uyulmadığı tespit edilmiştir. ‘Mekânsal Planlar Yapım Yönetmeliği’nce belirlenmiş “EK-1c Çevre Düzeni Planı Gösterimleri”ne aykırı gösterim teknikleri (renk ve tarama) kullanılmış, bununla birlikte plan üzerinde kullanılan renklerin “Gösterim”de kullanılan renklerle uyumsuzluk gösterdiği tespit edilmiştir.
Bunun yanı sıra Ankara Büyükşehir Belediyesi’nin askı panosunda ilana çıkarılan plan ile resmi internet sitesinde ilan edilen plan arasında ciddi farklar olduğu görülmüştür. Resmi internet sitesinde ilan edilen planın kimi katmanlarının ölçeksiz olduğu, kullanılan gösterim dili (özellikle yolları ifade etmek için kullanılan gösterim) nedeniyle planın okunabilirliğinin çok düşük olduğu, görüntü kalitesinin planın anlaşılabilirliğini düşürdüğü ve planda hâlihazır altlık harita bulunmadığı tespit edilmiştir.
Ankara 12. Sulh Hukuk Mehkemesi’ne 20.03.2017 tarihinde sunulan bilirkişi raporunda da özetle; Ankara Büyükşehir Belediyesi’nin ilan panosunda ve resmi internet sitesinde plan açıklama raporunun ilan edilmediği ve paylaşılmadığı, resmi internet sitesinde yayımlanan planda hâlihazır altlık harita bulunmadığı ve gösterim tekniklerinin mevzuata aykırı olduğu tespitlerine yer verilmiştir.
Gelinen noktada ise Ankara Büyükşehir Belediyesi planın askıda olması nedeniyle henüz kesinleşmediği bahanesiyle paylaşmadığı plan açıklama raporunu askı süreci bitmiş ve plan kesinleşmiş olmasına rağmen plana yönelik itirazların değerlendirildiği gerekçesiyle hala bizlerle paylaşmamakta ısrarcıdır.
Ankara Büyükşehir Belediyesi mesleğimizin icrası, kentleşmeye ilişkin mevzuatın uygulanması ve Türkiye kentleşmesi yönlerinden Cumhuriyet boyunca diğer kentlere örnek olmuş ve öncü bir rol üstlenmiş olan başkentimize ait bir planı usulüne uygun bir biçimde hazırlamayı ve kamuoyuna duyurmayı başar(a)mamıştır.
TMMOB Şehir Plancıları Odası Ankara Şubesi