Ensar’a, TÜRGEV’e yardım, doğalgaza zam – Berat KANGAL
Spread the love

Gazeteci Celal Eren Çelik’in yayınladığı belge sayesinde Torunlar’ın sahibi olduğu Başkentgaz’ın Kızılay aracılığıyla gerici vakıf Ensar’a 8 milyon dolar bağış yaptığını ve TÜRGEV’e de 31 ev aldığını öğrendik.

Başkentgaz, işbirliği yaptığı iktidara bağlı vakıfları ve kendisini zenginleştirmek için yüksek usulsüz kullanım1 cezalarıyla, kartlı sayaç sökmeyle ve fahiş fiyatlı doğal gazla halkı soymaktan geri durmuyor.

Torunlar’ın bu bağış sevdası nereden geliyor?
1960’lı yıllarda çaycılıkla iş hayatına başlayan Torunlar, gıda sektörüne el attı. Bununla yetinmeyen Torunlar, AKP döneminde inşaat işine girdi ve bugünün Torunlar Holding’i haline geldi. 2005 yılından itibaren büyük konut projelerinin ihalelerini alan Torunlar Holding2, daha sonrasında değerinden çokça küçük para karşılığında (1 milyar 162 milyon dolar)3 Başkentgaz’ı satın aldı. İktidar eliyle büyüyen ve kendini hayırsever olarak tanımlayan Torunlar, Ensar Vakfı ve TÜRGEV’e yaptığı yardımlarla hem borcunun dönemlik kısmını ödemiş hem de vergi yükünden kurtulmuş oldu. Tek taşla iki kuş misali.

Tüm bu kirli işlerle herkes payına düşeni alırken, doğalgazın yüksek fiyatlara satılmasıyla Ankara halkının enerji hakkı yok sayıldı. Ankara halkı nasıl doğalgaz kullanamıyor ya da doğalgaz faturalarıyla nasıl yoksullaşıyor şimdi bunu bir inceleyelim, sonra hayırsever(!) Torunlar’a tekrar döneceğiz.

Bir konutun yıllık doğalgaz ihtiyacı ne kadar?
100 m2’lik bir konutun yıllık doğalgaz tüketim ihtiyacı ortalama 1500 Sm3 (standart metreküp)’tür. Kış aylarında (4 ay için) ortalama 1340 Sm3 diğer aylarda ise pişirme ve sıcak su için ortalama 160 Sm3 doğalgaz tüketimi gerçekleştirir. Bu hesap ideal sıcaklık seviyesine (Şekil 1) göre yapılmıştır. Doğal gaz tüketimi Şekil 1’deki hesaba göre yapıldığı takdirde mevsim normallerinde seyreden kış ayı için doğal gaz faturası, Ankara’da en az 630 lira İstanbul’da ise 600 lira oluyor (Tablo 1). Bu durum doğalgazı ulaşılamaz kılıyor, ısınma ihtiyacı giderilemiyor.

Şekil 1: Bir dairenin bölümlerine göre ideal sıcaklık seviyesi

Ocak ayı içerisinde doğal gaz faturaları sosyal medyada 4-5 gün gündemin en başında yer aldı. Aslında daha uzun kalabilirdi. Ancak Elazığ’da gerçekleşen deprem doğal olarak doğalgaz gündeminin önüne geçti.
Ve Van’da büyük ihmaller, çığ tehlikesini yok sayarak atılan adımlar sonucu çığ altında kalan canlar, Sabiha Gökçen Havalimanı’nda yaşanan, sağlıklı ve güvenli uçuş sahası yokluğuna işaret eden uçak kazası sonucu yaralılar ve yaşam kayıpları…

Doğalgaz şu an alt gündeme düşmüş olsa da doğalgaz faturalarını bir kez daha merceğe almak, not düşmek istedik. Ülke genelinde hava şartları mevsim normallerinde seyretseydi doğalgaz faturalarına isyan muhtemelen Ocak ayından çok önce Kasım-Aralık aylarında başlamış olacaktı.
Neyse ki, ‘şansımıza’ ülke genelinde kış olması gerektiği gibi soğuk geçmedi. Ancak buna rağmen hane başı doğal gaz faturası 300-400 lira arasında seyrediyor.

BOTAŞ doğalgaz alış fiyatını gizli tutuyor
İthal ettiği doğalgazın Sm3 alış fiyatını açıklamayarak dağıtım şirketlerine ve doğalgaz santral firmalarına zararına doğalgaz sattığını gizleyen Boru Hatları ile Petrol Taşıma Anonim Şirketi (BOTAŞ), dağıtım şirketlerine doğalgazın 1 Sm3’ünü 1,251652 TL+KDV’ye satıyor. BOTAŞ’tan 1,25 liraya doğalgazı satın alan dağıtım şirketleri doğalgazı, %28–22 farkla halka geri satıyor. Her ne kadar Torunlar vergi vermemenin yollarını bir şekilde buluyor olsa da, biz hesabı vergi ödüyormuş gibi yapalım:

Tablo 1: Doğalgaz Fiyatlandırması

Kış aylarında 335 Sm3 doğalgaz tüketen bir hane için doğalgaz faturası, eğer doğalgaz BOTAŞ tarafından doğrudan halka ulaştırılsaydı 335 Sm3 x 1,475 TL = 494,125 TL olacaktı. Ancak Başkentgaz şirketinden gaz almak zorunda bırakılan Ankaralılar aynı gazı tüketen bir hanede 335 Sm3 x 1,8813 TL = 630,236 TL ödüyor. Mevcut enerji politikaları nedeniyle aradaki fark şirketin cebine gidiyor.

Son olarak, Torunlar her ne kadar Ensar’a ve TÜRGEV’e milyon dolarlarca kaynak yaratmasını hayırseverlik olarak adlandırsa da, yüksek fiyatlarla doğal gaz satarak halkın enerji hakkına, sağlıklı yaşamına, kentine, doğasına göz diken, kamu varlıklarını yağmalayan, halkı faturalarla soyan hayır sevmeyendir.

1 Yeni abone olan veya proje yenilemesi yaptıran kullanıcıların doğalgaz kullanabilmeleri için Başkent Gaz kontrol ekibi yönlendiriyor. Kontrol ekibi ev sahibini evde bulamaması ya da hayati önem arz etmeyen, proje-tesisat uyumsuzluğu, tesisat imal uygunluk gibi eksikler nedeniyle gazı kullanıma açmaması durumunda sayaca mühür takıyor. Mühürlü de olsa kış aylarında olduğumuz için kullanıcı mecburen gaz tüketim vanasını açarak Başkent Gaz yetkilisi gelene kadar gaz kullanmaya devam ediyor. Başkent Gaz ise yeni döneme ait faturaya, kullanıcının o aralıkta kullandığı m3 bedelini ve ortalama 70 TL civarında olan ‘usulsüz kullanım cezası’nı keserek yansıtıyor.

2 Mecidiyeköy’de Ali Samiyen Stadı ve bölgenin ‘Acil durum toplanma alanı’nın bulunduğu yere yapılan Torun Center inşaatında asansörün yere çakılmasıyla 10 işçi hayatını kaybetmişti. Katliamın sorumlusu olan Torunlar Holding patronları, açılan davada yargılanmadı.

3 EGO’nun doğalgaz faaliyetleri bölümü, 2013 yılında özelleştirildi. Torunlar GYO, Türkerler İnşaat-Gama Holding OGG, Zorlu Holding, Akfen Holding-STFA Yatırım Holding OGG’nin katıldığı ihaleyi 1 milyar 162 milyon lira teklif sunan Torunlar GYO kazanarak Ankara’da gaz dağıtımının başına Başkentgaz şirket ismiyle geçmiş oldu.

Berat KANGAL/Makina Mühendisi
Politeknik YK Üyesi


Spread the love