Tuhaf bir sınav alanına fırlattı bizi hayat. Durmadan eksilirken, sevdiklerimizle birlikte adaletin ölümüne, neredeyse saat saat tanık olurken, böyle değilmiş gibi gibi davranıyoruz.
Sürüklendiğimiz rejim, dayatılan, günden güne çetin hale gelen gündelik hayat, yas tutmaya izin vermiyor.
Gazeteciliği, “gazeteci” görünümlü tetikçilerce hedef gösterilerek sürdürmeye çabalayanların işi, daha zor.
Kederler, gözünüzün önünde resmi geçit yapar, kanayan kalbinizin yeni kurumuş kabuğu durmaksızın yırtılırken, asli işiniz olan gündeme bakıp, ölümün dışındaki konulara dair cümleler kurmak dahi, suçluluk duygusu yaratıyor.
***
Bildiniz evet. Bugün açılacak ve İstanbul’un iki yakasını Boğaz’ın altından birleştirecek olan Avrasya Tüneli’nden söz ediyorum. Proje 100 dakikalık ulaşım süresini 15 dakikaya düşürecek.
Yap-İşlet-Devret (YİD) modeline göre yapılan projenin açılış tarihi olan 20 Aralık, Başbakan Binali Yıldırım’ın doğum günü olduğu için seçildi.
Denizin 106 metre derininden araç geçirme gibi dünyada benzeri olmayan bu iddialı projenin, henüz tamamlanmadan ödül aldığını not düşelim.
1 milyar 245 milyon dolar yatırım bedelli proje, 48 aylık yapım süresinden altı ay erken bitirildi.
Şu sözler, projeyi üstlenen ATAŞ A.Ş. kurucu şirketi Yapı Merkezi Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ersin Arıoğlu’nun, ekim ayındaki ödül töreni dolayısıyla meslektaşlarımıza verdiği mülakattan:
“Hazine Avrasya Tüneli’nden günde 68 bin araç garantisi verdi. Kreditörlere teminat için bu garantiye ihtiyaç vardı. Hazine’nin verdiği bu garanti, Yavuz Sultan Selim Köprüsü ile Osmangazi Köprüsü’nde de örnek oldu. Tünelden günlük geçişin 68 binin altına inmeyeceğini düşünüyoruz. Yani Hazine’nin fark ödemesine gerek kalmaz.”
Düşük tarife makyajı
Tünelin geçiş ücretleri (2017’den itibaren) otomobil başına 4, minibüs başına da 6 dolar artı KDV olarak sözleşmede belirlenmişti. Şirket, diğer YİD projeleri gibi,ABD TÜFE’sine endeksli olan bu fiyatlarla Avrasya Tüneli’ni 24 yıl 5 ay işletecek.
Bugünkü dolar kuruna göre otomobillerin 16.5, minibüslerin ise 25 TL’den aşağı olmaması gerekiyor.
Eğer bu fiyatların altında bir rakam ilan edilirse, biliniz ki bu şirketin değil, iktidarın vatandaşa şirin görünmek için belirlediği bir fiyat olacaktır.
Gerçek tutarı 16.5 TL olan araç geçişi 14 TL olarak duyurulursa, 2.5 TL fark Hazine’den şirkete ödenecek.
Ulaştırma Bakanı Ahmet Arslan, geçen günkü şantiye ziyaretinde, yılbaşına kadar geçecek 10 günlük zaman dilimi için “insanımıza bir kolaylık sağlanacağını” söyleyerek bu konuyu bir sosyal sorumluluk projesi olarak değerlendirdiklerini belirtmişti. Bakan Arslan’ın söz ettiği kolaylığın ne olduğu herhalde bugün açıklık kazanacaktır.
960 milyon dolar
Gerçekten de Arıoğlu’nun söz ettiği gibi, günlük araç sayısı 68 binin altına düşmezse, Hazine’ye ek yük getirmeyebilir. Ancak bu yetmiyor. Projenin krediyle sağlanan 960 milyon dolarlık kısmı, Hazine’nin “borç üstlenimi”ne tabi.
Kredi geri ödemelerinde, olası bir sıkıntı halinde bu tutar, vatandaşların vergilerinden finanse edilecek.
İstanbul ulaşımında kolaylık sağlayacağı belirtilen Avrasya Tüneli’nin finansmanı, dolar kurunun yükseldiği dönemde, makro dengeler bakımından bir risk unsurudur.