AKP “Taşerona devam” diyor

Taşeron çalışmayı yaygınlaştıran ve önündeki engelleri kaldırmaya çalışan “taşeron yasası” Plan Bütçe Komisyonu’na gönderildi. Sendikaların bazı maddelerine müdahale ederek değiştirttiği düzenleme, hala taşeronun ve kuralsız çalışma yaşamının önünü açıyor.

AKP’nin uzun süredir üzerinde çalıştığı taşeron yasası TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’na gönderildi. “İş Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı” başlıklı 61 maddelik torba yasa haline getirilen teklif taşeron sınırlarını genişletmeyi, çalışma yaşamını kuralsızlaştırmayı hedefliyor. Soma katliamından sonra maden iş koluna dair hazırlanan iyileştirme maddeleri de torba yasaya dahil edildi. AKP, böylece işçiyi taşerona mahkum eden tasarıyı “işçiye müjde” propagandasıyla hayata geçirmeye çalışacak.

Komisyona verilmeden önce DİSK, Türk-İş ve Hak-İş yasa hakkında Tayyip Erdoğan ile görüşürken yasadaki bazı maddeler bu görüşme sonucunda değiştirilmesine rağmen, yasa teklifinin mevcut hali taşeron sistemine engel koymuyor.

Asıl işler taşerona verilmek isteniyor
Mevcut İş Yasası’nın 2. maddesine göre asıl işin bir bölümünde taşeron(alt işveren) çalıştırılabilmesi için “işletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenle uzmanlık gerektiren işler” gibi üç koşulun bir arada var olması gerekmektedir. Bu koşullar oluşturulmadan “asıl” olan bir işin “yardımcı iş” gibi gösterilerek taşerona verilmesi muvazaa(hile) kabul ediliyor ve taşerona devri yasal açıdan mümkün olmuyordu. Hazırlanan yasa teklifi ile hangi işlerin yardımcı işler olacağı Bakanlar Kurulu’na bırakılacak. Bu noktada sendikaların müdahalesi ile taslakta düzenleme yapıldı. Alınacak Bakanlar Kurulu kararlarına, emsal yargı karararına tabi tutulması şartı getirildi. Ancak daha önce yargı süreci yaşamamış ve emsal kararlar oluşmayan yeni iş kollarında taşeron çalıştırma koşullarını AKP belirleyebilecek.

Muvazaa(hile) kararları esnetilmek isteniyor
Mevcut durumda asıl işlerin taşerona verilmemesi konusunda inceleme ve tespiti iş müfettişleri yapıyor. Yasa teklifiyle, asıl işleri yardımcı iş gibi gösteren kurumların, iş müfettişleri tarafından denetlenerek “muvazaa” incelemesi ve tespiti doğrultusunda verdikleri kararları yargıya götürmesinin önü açılıyor. İşi taşerona vermekte inat eden kurum veya işverenler Yargıtay’da temyiz yolunu (Yargıtay’ın kararını belli bir süre zarfında vermesi zorunluluğunun getirilmesi ile birlikte) deneyecek. İş mahkemeleriyle işçi lehine kazanılan davalarda süreç uzatılmış olacak.

AKP’nin taşeronu kaldırmaya niyeti yok
AKP’nin yeni düzenlemesi maden işçilerine yönelik birkaç iyileştirmenin dışında taşeron sistemine dur demiyor. Madenlerde taşeron çalıştırmaya yönelik yine bir sınırlama getirilmezken, taşerona devredilmesi mevcut yasayla mümkün olmayan bazı alanlarda da kurallar esnetilmek isteniyor. Yasa teklifiyle, 61 birbirine benzemez düzenleme aynı torbada “işçiye müjde” başlığıyla hayata geçirilmeye çalışılıyor. Taşeron sistemini kaldırmayan hiç bir yasanın işçilerin çalışma ve yaşam güvencesini sağlamayacağı bir kez daha görülüyor.

Taşeron, mühendisler için de güvencesizlik demek
Bir çok mühendis, mimar ve plancı taşeronlaştırılan alanlarda çalışıyor. Bu sebeple mühendisler taşerona karşı verilecek mücadelenin bileşeni durumunda. Taşeronun yasaklanması talebi ücretli mühendis, mimar ve plancıların güvence mücadelesinin talepleri arasında yer alıyor.

politeknik.org.tr