Ünlü ABD’li çevre analisti Lester R. Brown 20 Haziran’da İstanbul Bilgi Universitesi’nde bir konferans verdi. Çevre konusunda en önemli uzmanlardan sayılan Brown, nükleer enerjinin ekonomik olmadığını ve yönetilemeyen bir teknoloji olduğunu söyledi.
ALi Koç’tan, Aydın Doğan’a, Feyyaz Berker’den Cem Boyner’e kadar sermayenin has temsilcilerinin yönetiminde yer aldığı TEMA Vakfı’nın 15. Kuruluş yılı etkinlikleri çerçevesinde düzenlenen konferansa Enerji ve Tabii Kaynaklar bakanı Hilmi Güler de katıldı.
Lester Brown’dan önce söz alan TEMA kurucu başkanı Hayrettin Karaca, “Al, tüket, yoket, mahvet” prensibi ile calisan küresel ekonomi, emperyalizm, tuketim ekonomisi her neyse kurbanı olmayacağız dedi. Karaca, üretimin talebe göre ayarlanması gerektiğini, üretilenin tüketilmesinin yanlış olduğunu soyledi.
Karaca’nın planlı üretimi çağrıştıran sözlerine karşılık, daha sonra konuşan Lester R. Brown, “Sosyalizmin, piyasanın gerçegi soylemesine izin vermediği için yıkıldığını” iddia etti. Brown, “Kapitalizm ise piyasanın ekolojik gerçekleri soylemesine izin vermediği icin yıkılacak” dedi.
Konuşmasına yükselen petrol ve gıda fiyatlarının ülkeler üzerinde büyük gerilim oluşturduğunu anlatarak devam eden Brown, “Türkiye ve diğer ülkelerdeki enerji bakanlarının verdikleri kararların tarım bakanliığını etkileyeceğini, sağlık bakanlığının politikalarının tarim bakanlığını etkileyeceğini” belirtti. Lester Brown’a göre enerji bakanlarının görevleri çok kritik ve dünyanın gelecegini etkileyecekler.
Lester Brown, çözüm olarak, yeni ve temiz enerji kaynaklarına yatırım ve ağaç dikmeyi önererek, rüzgar ve güneş enerjisi yatırımlarının da kısa sürede doğa dostu teknoloji üreten yatırımlara donüştürülebileceğini söyledi. Çevre için önerilerinde piyasa sarmalından çıkamayan Brown, iklim değişikliği sorunununu “büyük bir piyasa başarısızlığı” olarak niteledi. Araba, benzin gibi mallara ödeme yaparken bunlaıin üretiminin ve kullanımının neden olduğu hava, su, toprak kirliliği, iklim degişikliği sorunlarının çözümü için para odenmediğini ama ödenmesi gerektiğini, bunun için “vergi sisteminin yeniden yapılandırılmasını” önerdi.
Konferansın soru cevap bölümünde, “Nükleer enerji lobisi, nükleer enerji santrallarının küresel iklim değisikliği için bir çözüm olduğunu iddia ediyor. Nukleer enerji karşıtları basta tehlikeli nükleer atıklar olmak üzere yaratacağı risk ve sorunlardan dolayı nükleer santralların kurulmasını istemiyorlar. Turkiye şu an kritik bir noktada. Çünkü Sayın Hilmi Güler ve hükümet nükleer enerji lobisini destekliyor. TEMA ve sivil toplum kuruluşları ise nuükleer enerjiyi Turkiye’de istemiyor” denerek Brown’un konuyla ilgili görüşleri soruldu. Brown cevap olarak, atıkların yok edilmesi, kazalara karşı sigortalanması (ki hiçbir sigorta şirketi bu sorumluluk altına giremiyor), işlevini tamamlayan satralların sökülmesi gibi maliyetler eklendiğinde, nükleer satralların ekonomik olmadığını dile getirdi. Brown Bakan Güler’e hitaben, “Bu yönetilemeyen bir teknoloji, bunu kabul etmemiz gerekir” dedi.
Bakan Güler soruya ve Brown’un cevabına, “İki adam sohbet ediyorlarmış. Biri gözüm ağrıyor demiş. Diğeri benim de dişim ağrıyordu, dişimi çektim, demiş.” diyerek cevap verdi. Ancak izleyciler, cevap ile eleştiriler arasında ilişki kurmakta zorlandılar.
Haber kaynağı: Ayşen Eren
Politeknik.org.tr