Ne yolculuk süresi kısalacak ne de trafik sorununu çözecek. Proje gayrimenkul rantı yaratacak. Banliyö hattı güzergâhında İstanbul’un güney eksenine konumlanan Marmaray Projesi için TCDD’den alınacak 2 milyon metrekarelik değerli gar, liman ve tesis sahaları ile büyük bir gayrimenkul rantı yaratılacak.

Hükümetin ulaşıma çözüm olacağı gerekçesiyle 8 Aralık’ta kara inşaatları temelini atmaya hazırlandığı Marmaray Projesi’nin İstanbul’da yeni bir gayrimenkul rantı yaratmak için kurgulandığı ortaya çıktı. Cumhuriyet’in “Marmaray Projesi” dosyaları kapsamında ele geçirdiği “TCDD ve İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı üst düzey yetkilileri arasında TCDD ve İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı mülkiyeti ve tasarufu altında bulunan taşınmazlara ilişkin” 9 Ağustos 2006 tarihli toplantı tutanağında “Özellikle İstanbul il sınırlarında TCDD mülkiyetindeki taşınmazların planlanması hususunda ortak hareket edileceği hususu kararlaştırılmıştır” deniliyor.

İstasyonları yok edecekler

TCDD adına Genel Müdür Süleyman Karaman, İstanbul Büyükşehir Belediyesi adına Genel Sekreter Mesut Pektaş ile her iki kurumdan üçer üst düzey yönetici tarfından imzalanan tutanağın ekinde ise, “yenileme ve iyileştirme” adı altında gayrimenkul rantı yaratmak için kullanılacak İstanbul içindeki toplam 2 milyon metrekarelik 17 TCDD taşınmazı yer aldı. Bu kapsamda “planlaması yapılacak alanların içinde, 1 milyon metrekarelik Haydarpaşa Gar ve Liman sahası olmak üzere, 250 bin metrekarelik Bahçeşehir sahası, 150 bin metrekarelik Halkalı ve 120 bin metrekarelik Sirkeci garları” da bulunuyor. Proje ile ilgisi bulunmayan Bahçeşehir sahası, Yakacık Hastane Sahası ile Altunizade’deki 75 parsel alanının olması da “kurgulamanın rant yaratma amacı taşıdığını göstermesi açısından” dikkati çekti.
 
Marmaray çözüm değil

Birleşik Taşımacılık Çalışanları Sendikası üyeleri tarafından hazırlanan raporda da proje eleştirildi:

Projenin güzergâhı yanlış: İstanbul yolcu dağılımları incelendiğinde yolculukların kuzey yönlü gerçekleştirildiği bilimsel olarak kanıtlanmıştır. İstanbul’un güney bölümünde, banliyö hatları ekseninde projelendirilen güzergâh yanlıştır.

Trafiğe çözüm olmayacak: İstanbul’da karayolları yüzde 91’lik taşıma payına erişmiştir. Bunun yüzde 87’si otomobildir. Trafiğin en çok tıkandığı noktalar E-5 ve TEM ile bağlantılı yollar ve boğaz köprüleridir. Trafik sorunu, Marmaray Projesi’nin konumlandığı kentin güneyindeki banliyö hatlarında değil, nispeten kuzeyde yer alan karayolunda yaşanmaktadır.

Ulaşım rahatlamayacak: Bir saatte 75 bin yolcu taşınacağı iddiasına göre günlük yolcu sayısı 2.7 milyon kişidir. Bugün boğazlardan bütün ulaşım araçlarını kullanarak geçen yolcu sayısı 1 milyon 25 bin kişi.

Yolculuk süresi kısalmayacak: Mevcut banliyö hattı ile 55 dakika süren Söğütlüçeşme Gebze yönü, proje ile 61 dakikaya çıkacak, 21-22 dakika süren Kazlıçeşme-Halkalı TCDD hattı ise 27 dakikaya yükselecektir.

Tarih yok edilecek: Proje ile 150 yıllık istasyon binaları yok edilecek. Bu durum TCDD ile İstanbul Anakent Belediyesi arasında yapılan toplantı tutanağı ve protokol ile belgelenmiş durumdadır. Simülasyon tanıtımlarında da görüntülerin mevcut istasyon ve duraklarla ilgisi yok.

Banliyö hatları kapatılıyor

Marmaray Projesi kapsamında TCDD banliyö hatlarının 2 yoldan 3 yola çıkartılması ve rehabilite edilmesi etabının 8 Aralık 2008’de resmen başlaması ile İstanbul’un banliyö hatları tamamen kapatılacak. Hatlar yaklaşık 2 yıl devre dışı kalacak, inşaat için garlardaki tarihi binalar, tarihi kargir köprüler, alt geçitler, demiryolu kenarındaki tarihi evler yıkılacak. Bunun yanı sıra İstanbul’un trafiği de felç olacak.

TCDD müdürlüklerine gönderilen yazılı emre göre 8 Aralık 2008 tarihinden itibaren Haydarpaşa-Gebze, Sirkeci-Halkalı arasında tüm tren işletmeciliği en az 2 yıl süreyle durdurulacak. CR1 inşaaatı olarak adlandırılan TCDD banliyö hatlarının 3 yola çıkartılması inşaatı için AMD konsorsiyumu, taşeron firmalara istasyonları bölüştürmüş durumda.

DLH Genel Müdürlüğü tarafından yürütülen Marmaray Projesi’nin inşaatı 8 Aralık tarihinde demiryollarının içine girmiş olacak. Haydarpaşa Dayanışma Platformu bileşenleri, 5793 sayılı torba kanun ile çıkartılmak istenen Demiryolu Yasası’nda TCDD Yönetim Kurulu’na sınırsız yetki verildiğini belirttiler. Koruma kurullarının yapılarının değiştirildiğine dikkat çeken platform yetkilileri, “Kurullardan istediklerini geçirecekler, demiryolu kanunu ile de TCDD arazi ve gayrimenkullerinin satışları konusunda ve özelleştirme konusunda yürütme erkine sınırsız yetkiler verilmiş olacak. Böylelikle tarihler 8 Aralık’ı gösterdiğinde, hukuken karşı çıkma şansı da kalmayacak. Ne Marmaray’ı durdurmak için ne de Haydarpaşa’nın gar olarak kalması için!” dediler.

İnşaat için hatlar kapatıldıktan sonra çoğu tescilli kültür ve tarihi yapı olan istasyon binalarının, depolarının yıkılacağı, özellikle Haydarpaşa-Gebze arasındaki demiryolu güzergâhının yanında yer alan yeşil alanların yok edileceği anlatıldı. İnşaatla birlikte, İstanbul trafiğinin felç olacağı, çevre ve gürültü kirliliği yaşanacağı; elektrik, haberleşme gibi iletişim araçlarında arızalar meydana geleceği ifade edildi.

Kaynak: Cumhuriyet Gazetesi