Soma Davası’nda patron cezasız kaldı, mesleki sorumluluklarını yok sayan mühendisler ‘taksir’le cezalandırıldı. 5’i mühendis 301 işçinin yaşamını yitirdiği katliamın davasında adalet çıkmadı. Mühendisler için mesleki sorumlulukları yerine getirmenin ne denli önemli olduğu bir kez daha ortaya çıktı.
Soma Katliamı’nın ardından geçen 4 yılın ardından davası dün (11 Temmuz) sonuçlandı. 4’ü mühendis 5 tutuklu, 31’i mühendis 46 tutuksuz olmak üzere 51 sanığın yargılandığı davada, 12’si mühendis 14 kişi hakkında hapis cezası verildi.
İşçilerin yaşamını bilerek yok sayan patron cezasız
Üretim zorlaması yapan, ocağı işçi sağlığı iş güvenliği önlemlerini, teknik gereklilikleri yok sayarak işleten Soma Holding patronu Alp Gürkan beraat etti, maden şirketi Soma A.Ş’nin başındaki oğlu Can Gürkan ise ‘taksir’le ölüme sebebiyet vermek suçundan 15 yıl ceza aldı. Can Gürkan, dava sürecindeki tutukluluğu da göz önüne alındığında bir kısmı yarı açık cezaevinde olmak üzere sadece 6 yıl daha ceza çekecek.
TKİ ile yıllık 1 milyon 500 bin ton üretim planı anlaşması yapmasına rağmen 2012 yılında 3 milyon 816 bin 15 ton, 2013 yılında ise 3 milyon 566 bin 457 ton üretim yapan, gerekli olan havalandırma projesinden rezerv zayiatı ve maliyet gerekçesiyle kaçınarak 301 işçinin katliamına doğrudan neden olan Soma Holding patronları ‘taksir’ yani bilmeden ölüme neden olmak suçuyla yargılanıp cezasız bırakılarak ödüllendirilmiş oldu.
Mühendislere ya ölüm, ya hapis cezası
Soma Katliamı Davası’nda mühendisler Soma Holding patronlarından daha fazla ceza aldı. İşletme Müdürü maden mühendisi Akın Çelik’e iyi hal indirimiyle 18 yıl 9 ay, Soma A.Ş. Genel Müdürü maden mühendisi Ramazan Doğru’ya bilinçli taksirle ölüme sebebiyet vermekten 22,5 yıl, maden mühendisi ve İşletme Müdür Yardımcısı İsmail Adalı 22 yıl 6 ay, maden mühendisi Ertan Ersoy 18 yıl 9 ay hapis cezası aldı. Maden mühendisleri Yasin Kurnaz ve Hilmi Kazık’a 10 yıl 10’ar ay, Haluk Evinç, Hilmi Karakoç, Hüseyin Alkan, Mehmet Erez ve Fuat Ünal Aydın’a 8 yıl 4’er ay, Murat Bodur’a 6 yıl 3 ay hapis cezası verildi.
Mesleki sorumluluklarını ve meslek onurunu yok sayan, iş güvencesi kaygısıyla Soma A.Ş’nin üretimdeki ve güvenli çalışma ortamı sağlamak konusundaki eksikliklerine göz yuman maden mühendislerinden 9’u ceza alırken 28’i ise beraat etti.
Siyasi sorumlular ‘kurtarıldı’
Soma Davası’nda adalete uzak bir karar çıktı. Avukatların taleplerine rağmen dava sürecine dahil edilmeyen, çalışma yaşamında işçi sağlığı ve iş güvenliği önlemlerini sermayeden yana düzenleyen, özelleştirme ve rödovans sistemiyle katliamlara zemin hazırlayan AKP iktidarı, Soma A.Ş’nin aşırı üretimine göz yuman Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı, Maden İşleri Genel Müdürlüğü (MİGEM), Türkiye Kömür İşletmeleri (TKİ), güvenlik önlemleri, üretim koşulları ve ocakları denetlemeyen Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı katliamın sorumluluğundan kurtarılmış oldu. Oysa 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu, çalışma ortamlarının güvenliğinin sağlaması konusunda Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na açıkça denetim ve yaptırım görevini şöyle veriyor:
‘’.. Kanun hükümlerinin uygulanmasının izlenmesi ve teftişi, iş sağlığı ve güvenliği yönünden teftiş yapmaya yetkili Bakanlık iş müfettişlerince yapılır. Bu Kanun kapsamında yapılacak teftiş ve incelemelerde, 4857 sayılı Kanunun 92, 93, 96, 97 ve 107 nci maddeleri uygulanır. (2) Bakanlık, işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliği konularında ölçüm, inceleme ve araştırma yapmaya, bu amaçla numune almaya ve eğitim kurumları ile ortak sağlık ve güvenlik birimlerinde kontrol ve denetim yapmaya yetkilidir. Bu konularda yetkilendirilenler mümkün olduğu kadar işi aksatmamak, işverenin ve işyerinin meslek sırları ile gördükleri ve öğrendikleri hususları tamamen gizli tutmakla yükümlüdür. Kontrol ve denetimin usul ve esasları Bakanlıkça düzenlenir’’. Ancak Bakanlık bu görevlerini yerine getirmediği için 301 işçi yaşamını yitirdi.
politeknik.org.tr