politeknik.org.tr tarafından düzenlenen “Mühendisler, Mimarlar, Şehir Plancıları ve Toplumsal Hareketler” panel/forumu dün İstanbul Barosu Kültür Merkezi Salonu’nda yapıldı.

İki oturum ve forum bölümlerinden oluşan etkinliğin ilk bölümünde Marmara Üniversitesi Öğretim Üyesi Fuat Ercan, Sabancı Üniversitesi Öğretim Üyesi Ahmet Öncü, Makina Mühendisi ve DİSK Basın İş Genel Başkanı Ertuğrul Bilir’in sunumlarıyla Fordizm sonrası mühendisler, ikinci oturumda Dokuz Eylül Üniversitesi Öğretim Üyesi ve TMMOB Eski Genel Sekreterlerinden Alpaslan Ertürk, sendika.org yazarlarından Ali Ergin Demirhan, makine mühendisi Armağan Öztuksavul sunumlarıyla mühendisler ve toplumsal hareketler konuları tartışıldı.

Fuat Ercan sunumunda kapitalizmin ve üretim ilişkilerinin mühendislerin sınıfsal konumunda yarattığı değişimleri anlattı.

Konuşmasına Komünist Manifestodan bir alıntıyla; “Burjuvazi, şimdiye dek saygı duyulan ve saygılı bir korkuyla bakılan bütün mesleklerin halelerini söküp attı. Doktoru, avukatı, rahibi, şairi, bilim adamını kendi ücretli emekçisi durumuna getirdi” sözleriyle başlayan Fuat Ercan kapitalizmin mühendisliğe içkin olan zanaatkar ve yaratıcılık özelliklerinin standartlaştırılması ve düzenin çıkarlarına uygun bir forma getirilerek içinin boşaltılması sürecini başlattığını belirtti. Üretim araçlarının üretiminde rol alan mühendisle, tüketim araçlarının üretiminde rol alan mühendisin emeğinin niteliğinin farklılaştığını belirten Ercan, kapitalist sistemde mühendislik emeğini değersizleştiğini ve bu değersizleşme sürecinde mühendisler kitlesinin %10’unu oluşturan mühendislerin rol oynadığını belirtti.

Ahmet Öncü konuşmasına iktisatta insanın dışındaki ortamın ruhsal bir varlık olarak tanımladığını, bunun da piyasa olduğuna inanıldığını söyleyerek başladı. Kapitalizmde mühendis emeğinde biri teknik biri ideolojik (insanın şeyleştirilmesi) olmak üzere iki tür vasıfsızlaşma yaşandığını, proleterleşme artarken proleter sayısının azaldığını, bunun mühendisler kitlesi için de geçerli olduğunu belirtti.

Ertuğrul Bilir ise mühendislerin toplumsal konumlarında yaşanan değişimin çalışma yaşamı, meslek örgütlenmesi ve sınıf mücadelesine yansımalarını, etkilerini tartışan bir sunum yaptı.

Soru cevap bölümünün ardından ikinci bölüme geçildi.

İkinci bölüm Alpaslan Ertürk’ün ülkemiz mühendislerinin toplumsal bir hareket çerçevesinde örgütlendiği meslek odalarının tarihsel gelişimini ve bu gelişimlere kaynaklık eden ekonomik-politik arka planları anlattığı bir sunumuyla başladı.

Ali Ergin Demirhan; özellikle Latin Amerika’da gelişen yeni toplumsal hareketlerle, önemli bir parçasını mühendislerin oluşturduğu orta sınıfların ilişkisini ve sınıf mücadelesi açısından bu ilişkinin yarattığı olumlu-olumsuz etkileri ele alan bir sunum gerçekleştirdi.

İkinci oturumun son konuşmacısı olan Armağan Öztuksavul ise teknik elemanların toplumsal konumlarında yaşanan değişime paralel olarak teknik elemanların politika yapma ve ögrütlenme süreçlerinde bu değişimi kavrayabilmek için yapılmış geçmiş çalışmaları değerlendirdi. Armağan Öztuksavul ayrıca; mühendislerin ülkemizde gelişen toplumsal hareketin bir parçası olabilmesinin önünde nesnel ve öznel pek çok engelin olduğunu ancak bu engellerin ideolojik ve politik-pratik bir yenilenme ile aşılabilmesinin mümkün olduğunu ifade etti.

Yaklaşık 90 kişinin katıldığı panel/forum oldukça verimli tartışmaların ardından sona erdi.

politeknik.org.tr