‘Çorlu tren katliamı, ulaştırma araçlarını kullanan bizler için can güvenliğimizin olmadığını bir kez daha gösterdi. Ulaşım projelerinde altyapı-üstyapı imalat, işletme ve bakım işleri, teknik gereklilikleri, şartnameleri sağlamak zorundadır.’
Uzunköprü-Halkalı seferini yapan yolcu treni, 8 Temmuz’da Tekirdağ’ın Muratlı ile Çorlu ilçeleri arasındaki Sarılar Mahallesi mevkiinde ray altında meydana gelen göçük nedeniyle raydan çıktı. Kaza sonucunda 360 yolculu trenin beş vagonu devrildi. Katliam gibi kazada 24 kişi öldü, 341 kişi yaralandı.
Kaza yaşandıktan sonra ise hepimizin alıştığı açıklamalar ve gelişmeler yaşandı. Saatler geçmeden kaza yerinden alınan bilgilerin tüm ülkeye ulaşması engellendi, Başbakanlık’tan geçici yayın yasağı getirildi. RTÜK’ten yapılan açıklamada yasağın gerekçesi “milli güvenliğin açıkça gerekli kıldığı hallerde veya kamu düzeninin ciddi şekilde bozulmasının muhtemel olduğu durumlarda” geçici yayın yasağı getirilebileceği öngörüldüğü ve bu nedenle yasağın getirildiği belirtildi.
Hep aynı mısralar
Ulaştırma, Haberleşme ve Denizcilik Bakanı Ahmet Arslan ise sorumluyu hemen ilan etti; ‘aşırı yağmur’. Arslan ‘Kazanın aşırı yağmur yağışları nedeniyle menfez ile ray arasındaki toprağın boşalması nedeni ile meydana geldiği tespit edilmiştir’ dedi ve ekledi: “Rayların bakımı Nisan ayında yapıldı. Aşırı yağıştan menfez ile raylar arasında boşluk meydana gelmiş.’’ Ulaştırma Bakanı Arslan, onlarca kişinin öldüğü tren katliamını yağışa bağlayarak kendinde en ufak bir sorumluluk bile görmedi. Tıpkı her yağış sonrasında sular altında kalan kentlerdeki partidaş belediye başkanları gibi.
Oysa, katliamın yaşandığı gün bölgede Meteoroloji Genel Müdürlüğü (MGM) Muratlı İstasyonu’nun ölçüm değerlerine göre saat 11.00 ile 12.26 arasında 32.4 mm yağış düştü. Bu miktar, havzada yapılan projeler için öngörülebilir değerler içinde kalıyor.
Olası teknik eksiklikler
Tren ray hattı: raylar, rayları taşıyan travers ve bunları taşıyan, sağlam bir zemin üzerine yerleştirilmiş balastlardan oluşur. Balastlar ise, örselenmiş toprak kullanılarak yapılan niteliksiz dolgu ile değil, kum, çakıl ya da mucurla ve kil gibi bağlayıcı karışımla yapılan sıkıştırılmış bir zemin (stabilize) üzerine oturmalıdır. Ray hattının güvenliği için altyapı oldukça önemlidir ve mühendislik hesaplamaları da hattın yapıldığı bölgenin koşullarını da dikkate alarak belirlenen verilere göre hesaplanır. Hattın altyapısı, drenajı, hat üzerine yapılacak menfez, köprü vb. sanat yapılarının biçimi, genişliği, yağış rejimi, hattın geçtiği bölgenin zemin yapısı gibi değişkenlerle belirlenir.
Bakım, kontrol ve denetim
Demiryolu hatlarında düzenli bakım, kontrol ve denetim faaliyetleri, rayda, ray altında kalan malzemelerde, sanat yapılarında, güzergah üzerinde meydana gelebilecek sorunların tespiti ve müdahale için elzem. AKP iktidarının, hat üzerinde sürekli gözlem yapan, tren yolu güzergahı üzerinde görev yapan hat bekçilerinin istihdamına son vermesi ve konvansiyonel hatlar üzerinde getirilen elektronik kontrol sisteminin düşük yoğunluklu çalıştırılması hatlarda meydana gelebilecek sorunların tespiti ve müdahalesini de geciktirmiş oluyor. Bu durum hat güvenliğini de tehdit ediyor, Çorlu’dakine benzer katliamlara davetiye çıkarıyor.
Bakan Arslan neden bahsediyor: ‘Nisan’da bakımı yapıldı’
Tren hattı için Ulaştırma Bakanı Ahmet Arslan Nisan ayında bakım yapıldığını söyledi. Bu ‘bakım’ın üzerinden çok geçmeden eski menfez üstündeki ray altı dolgusu yağışın ardından boşaldı. Kazaya neden olan noktada ortaya çıkan manzara Ulaştırma Bakanı Arslan’ın bakım dediği çalışmanın eğer yapılmışsa ne denli niteliksiz olduğunu da göstermiş oldu. Tren hattında teknik açıdan gerekliliklerin bir veya birkaçının yerine getirilmediği ve proje/imalat/bakım/denetim sürecinin yanlış işletildiği en acı şekilde anlaşılmış oldu.
Ulaştırma Bakanlığı katliamın asıl sorumlusu
Çorlu tren katliamı, ulaştırma araçlarını kullanan bizler için can güvenliğimizin olmadığını bir kez daha gösterdi. Ulaşım projelerinde altyapı-üstyapı imalat, işletme ve bakım işleri, teknik gereklilikleri, şartnameleri sağlamak zorundadır. Bu noktada görev Ulaştırma Bakanlığı’nındır. Ancak Bakanlık, halkın ulaşım güvenliğinin olduğu ulaşım sistemini oluşturma görevini yerine getirmemektedir. Bu nedenle Bakanlık, Çorlu’daki tren katliamının asıl sorumlusudur.
Ersin Kiriş / İnşaat Mühendisi
Politeknik YK Başkanı