Yeni yıla yeni zamlarla girdik. Elektrik faturalarına %8.9 oranında zam yapıldı. Yapılan zamla konutlarda kullandığımız elektriğin 1 kWh* enerji bedeli 21,61 krş’tan 23,09 krş’a yükseldi. Dağıtım, iletim bedelleri, vergi ve fonlar eklendiğinde 1 kWh’lık bedel 42,28 krş’tan 44,8 krş’a çıktı. 

Zammın gerekçesi BOTAŞ’ın doğalgaz elektrik santrallerine %8 zam yapması olarak sunuldu. BOTAŞ Aralık ayı başında aldığı bir kararla doğalgazdan elektrik üreten santrallara (doğalgaz santralları) verdiği doğalgaz fiyatına %8 zam yaptı ve santralların ihtiyaçlarının %40’ını karşılama kararı aldı. 1 Sm3 doğalgaz bedeli 0,704 TL iken 0,763 TL oldu. Bu fiyat 2017 yılında halka doğalgaz dağıtımı yapan şirketler için belirlenen fiyatla aynı. Bu arada belirtelim, doğalgaz dağıtım şirketleri bu fiyata %23-25 zam yaparak konutlara doğalgaz veriyor. 

BOTAŞ yeni yılın ilk gününde, 1 Ocak 2018’de, doğalgaz satış fiyatına yeniden zam yaparak elektrik santralları, organize sanayi bölgeleri ve sanayi için doğalgaz fiyatını eşitledi, 1 Sm3 doğalgazı 0,8 TL’ye çıkardı. Toplam zam oranı da %13,6 oldu. Yapılan zammın gerekçesini henüz bilmiyoruz ama bu zammın BOTAŞ’la rekabet edemeyen doğalgaz ithalat lisanslı özel şirketlerin lehine olacağı açık. Tüm teşviklere rağmen 2017’de ithalat payları %17 civarında kalan, 2016’ya göre %2 azalan ve daha pahalı gaz satan özel sektörden alım yapılmasını, doğalgazla elektrik üreten santrallara gaz kısıntısı yaparak zorlamış olacak diyebiliriz.

Doğalgaz zam oranı elektrik bedeline birebir yansıyamaz!
1 Sm3 doğalgazın elektrik enerjisi karşılığı 10,64 kWh’tir. Doğalgaz santrallarının verimi %45-60 aralığında olduğundan 1 Sm3 doğalgazdan en az 5 kWh elektrik üretilir. Doğalgaza %13,6 zam yapıldığında doğalgaz santralında üretilen elektrik maliyeti %2,7 oranında artar. Yani doğalgaza yapılan zam doğalgazla elektrik üreten santralların üretim maliyetini aynı oranda etkilemez.  

2017 yılı kasım ayı sonuna kadar üretilen toplam elektriğin %37’si doğalgaz santrallarından karşılandı. Bu durumda %13,6’lık doğalgaz zammının toplam elektrik fiyatlarına etkisi %1 oluyor. AKP iktidarı Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ile %13,6’lık doğalgaz zammını elektrik faturalarına %1 yerine %8.9 olarak yansıtarak halkı soymaya devam ediyor. 

Güncel verilerle elektrik faturalarındaki soygun 
Elektrik zammı Türkiye Elektrik Ticaret ve Taahhüt Anonim Şirketi (TETAŞ)’ın açıkladığı zamlı tarifelerin ardından ilan edildi. TETAŞ üreticilerden aldığı elektriği ağırlıklı olarak dağıtım şirketlerine satan bir kamu kuruluşudur. İhale ile yapılan santralların, yenilenebilir enerji sistemlerinin alım garantilerini karşılar, toptan elektrik alım ve satımı yapar. TETAŞ üç aylık periyotlarla toptan elektrik satış bedelini açıklar.  

TETAŞ’ın yeni zammıyla faturalardaki soygunu bir kez daha görelim: 
TETAŞ dağıtım şirketlerine sattığı elektriğe 28 Aralık’ta %19,25 oranında zam yaptı. 1 kWh enerji bedeli 18 krş oldu. Böylelikle TETAŞ özel üretim şirketlerine verdiği sürekli alım garantisi ve/veya kar garantisini de yerine getirmiş oldu. 

TETAŞ’ın 18 krş/kWh’ye dağıtım şirketlerine sattığı elektriği, dağıtım şirketleri konutlara yani halka 23,09 krş/kWh satıyor. Yani özel dağıtım şirketleri kamu şirketinden aldıkları elektriği halka %28 zam yaparak satıyor. Bu da yetmiyor, dağıtım bedeli vs. adı altında bu rakam 36,14 krş/kWh’a erişiyor. Elektriğin bedeli dağıtım şirketinde %100 zamlanıyor. Üstüne %2 TRT payı, %1 enerji bakanlığı fonu, %5 belediye tüketim vergisi ekleniyor ve toplamdan %18 KDV alınarak elimize 1 kWh’lık elektrik bedeli 44,8 krş olan bir fatura gönderiliyor. Kamu kurumu TETAŞ’tan 18 krş olarak çıkan elektrik yüzde 148 zamlanarak faturamıza 44,8 krş olarak yansıyor. Böylelikle özel dağıtım şirketlerine verilen kar garantisi de karşılanmış oluyor.  

AKP iktidarı 2018 yılında da halkı enerji faturalarıyla soyarak yönetmeyi planlıyor.

Politeknik

kWh: kilowatt saat, elektrik birim